Ürün Kataloğumuz

İkiztepe Fidancılık ürün kataloğu ile sizlere hizmet sunmakta.

Kuzey Asya’da doğal olarak yetişir. Kuzey Amerika’da yetişen Cornus stolonifera’nın yakın akrabasıdır. Boyu 3-5 m’dir. Dik büyüyen orta derecede gelişen bir çalıdır. Yaprakları yumurtamsı elips biçiminde 4-6 cm, sivri, üst yüzü berrak yeşil alt yüzü mavimsi yeşildir. Dallarla yapılan ve üzeri örtülen plantasyonlarda önce kan kırmızısı renkte sürgünler verir. Daha sonra kırmızı yeşil bir renk alır. Mayıstan hazirana kadar geçen sürede 5 cm genişliğinde krembeyaz renkli çiçek kurulları oluşturur. Meyveler mavimsi beyaz renktedir. Nemli ve gölgeli yerlerde bile kullanılabilir. Rüzgâr perdesinde kullanılır. Cornus alba ‘Sibirica’ Boyu 3- 5m’dir. Orta derecede hızlı büyüyen geniş tepe çatısına sahip etkileyici bir çalıdır. Parlak kan kırmızısı gövde kabuğu ve mayıs ayında açan beyaz çiçekleri ile dikkat çeker. Hava kirliliğine karşı çok dayanıklıdır. Kuru ve nemli yerlerde sorunsuzca yetişebilir.

Güneydoğu Avrupa, Kuzey Kafkasya, Kuzey İran ve ülkemizde Karadeniz kıyısı ve Marmara bölgesinde, yazın yeşil, kışın yaprağını döken orman kuşağında doğal olarak yetişir. Boyu 30-40 m, tepe tacı genişliği 10 m’dir. Yuvarlak formlu bir ağaçtır, düzgün gövde yapar. Yaprakları 6-12 cm uzunluğunda, 4-6 cm genişliğinde, sivri uçlu, ters oval biçimli ve 7-10 çift damarlıdır. Taze yaprakları açık yeşil renkli, kenarları düz, alt yüzü ince tüylü, sapı 5-15 mm’dir. Kupula 2 cm büyüklüğündedir. Üstündeki çıkıntılar geniş şeridimsidir. Deniz ikliminin hakim olduğu yerlerde; taze, derin balçıklı topraklar üzerinde iyi yetişir. Güneş, sıcak ve nem sever. Gölgeye de çok dayanır ancak uzun süre siper altında kalırsa tepe çatısı yanlara doğru yayılır. İyi bir park ağacıdır ancak yavaş büyür. Direkt güneş ışığı altında, gövde kabuğu yanabilir. Grup ve kitle oluşturma, alle tesisi için çok uygundur ya da parklarda gölge ağacı veya soliter olarak kullanılır.

Kuzey Amerika’da doğal olarak yetişir. Boyu 3-5 m’dir. Toprak koruma amacıyla yapılacak bitkilendirmeler için kullanılır. Gövde kabuğu şeritler halinde soyulur. Çiçekler beyaz ve kırmızımsı değişen bir renge sahiptir. Bol çiçekli çiçek kurulları haziran ve temmuz aylarında oluşur. Durgun sulardan etkilenmez. Ağaç altında ve gölgede iyi yetişir. Toprak isteği çok azdır. Soliter kullanılır.

Çin’de doğal olarak yetişir. Yazın yeşil çok güçlü büyüyen ve boylanan bir sarılıcıdır. Gövdeleri saat hareketinin aksi yönünde sarılır. Boyu 8-10 m, genişliği 4-8 m’dir. Genellikle 11(7-15) yaprakçıktan oluşan tek tüysü bileşik yapraklar sürgüne çok sıralı sarmal dizilir. Yaprakçıklar uzun yumurta ya da yumurtamsı mızrak şeklinde, başlangıçta tüylü daha sonra tüysüzdür. Sonbahar renklenmesi sarıdır. Çiçekler mor-mavi renkli, 15-30 cm uzunluğunda kurullar halindedir. Çiçek kurullarının bütün çiçekleri aynı zamanda açılır. Çiçeklenme yapraklanmadan önce olur. Mayıs ve haziran aylarında çiçeklenir. Uzun yeşil bakla şeklindeki meyveleri çok sayıda tohum ihtiva eder ve zehirlidir. Etsi, güçlü, geniş kök sistemi oldukça sığdır. Ancak kumlu topraklarda yetiştirildiğinde kökler derine gider. Korunaklı, güneşli ve az gölgeli yerlerde iyi yetişir. En iyi gelişimi taze, besin maddesi bakımından zengin, açık, drenajı iyi topraklar üzerinde yapar. Wisteria; asidik ve nötr topraklar üzerinde gelişir. Suyla dolgun hale gelmiş sıkışmış topraklarda gelişimi durur. Genel olarak donlara toleranslıdır. Fakat geç donlara özellikle çiçeklenme dönemindeki donlara karşı çok hassastır. Sıcak yerleri tercih eder fakat çok fazla ısınan kent iklimindeki yetişme ortamlarında da gelişimini sürdürülebilir. Yaz aylarında çok fazla su ihtiyacı vardır. Alkali topraklar üzerinde yapraklarında demir eksikliğinden dolayı sararma görülür. Çok güçlü bir şekilde sarılan sürgünleri borulara kolaylıkla sarılabilir. Kış aylarında fareler köklerinden beslenir. Genç bitkiler zarar görebileceğinden dolayı sürekli kontrol edilmelidir. Bu bitkiler çok az çiçek açar ve bu durum uzun yıllar devam eder. Bol çiçek veren anaçlardan elde edilen çeliklerin kullanılması özellikle tavsiye edilir. Güneşli ve kısmi gölgeli alanları tercih eder. Taze, nemli, gevşek ve iyi drenajlı topraklarda yetişir. Pergolalarda ve parklarda dekoratif amaçlı kullanılır. Küçük ağaç formlu görüntüsü de oldukça dikkat çekicidir.

Avrupa’dan Kafkaslar’a kadar doğal yayılış gösterir. Ülkemizde de Istranca Dağları’nda doğal olarak yetişir. Boyu 30-40 m, tepe tacı genişliği 10-25 m’dir. Yuvarlak formlu bir ağaçtır. Yazın yeşil yaprakları, almaçlı, 5-10 cm uzunluğunda, geniş eliptik oval formludur. Yaprak kenarı hafif dalgalıdır. Taze genç yapraklar tüylü, olgunlaştığında tüysüz, üst yüzü parlak koyu yeşil, alt yüzü açık yeşildir. Sonbaharda canlı sarı ile kırmızı kahverengi arasında değişen bir renk alır. Çiçekler tek evciklidir, göze çarpmaz, fark edilmez. Hem çok güneşli ve hem de gölge olan yerlerde, kuru taze topraklarda iyi yetişir. Taze kireçli toprakları tercih eder fakat hafif asitli ve besin maddesi bakımından fakir topraklarda da yetişebilir. Gölgeye dayanıklı fakat geç donlara ve aniden maruz kalması durumunda güneş ışınlarına oldukça duyarlıdır. Kökler kazı işlerinden kaynaklanan mekanik etkilere karşı oldukça hassastır. Boylu, iyi gelişmiş fidanlar, dikildikleri yılın yaz aylarında bol bol sulanmalıdır. Yuvarlak tepe çatısıyla oldukça estetiktir. Park ve bahçelerde soliter kullanılır. Aynı zamanda çok iyi bir kitle ve gölge ağacıdır. Küçük bahçeler için Fagus sylvatica çit ve topiary bitkisi olarak kullanılabilir. Fagus sylvatica ‘Atropurpurea’ Boyu 15-20 m, genişliği 8-10 m’dir. Genç yaşta konik formda gelişirken, yetişkin formu yuvarlaktır. Yapraklar ilkbaharda yoğun kırmızı, sonbaharda yeşil ve kırmızıdır. Meyveleri kırmızımsı kahverengidir.

Kuzey ve Orta Avrupa’da doğal olarak yetişir. Avrupa ve Amerika’nın park ve bahçelerinde ku¨ltu¨ru¨ yapılan birçok önemli ku¨ltivarı vardır. Boyu 40-50 m, tepe tacı genişliği 6-8 m olan geniş ve piramidal formlu bir ağaçtır. Gövde kabuğu genç yaşlarda açık kahverengi, yaşlandığında koyu kahverengi bir renk alır, ku¨çu¨k levhalar halinde çatlayıp döku¨lu¨r. Dallar yatay uzanır, aşağıya doğru yönelmiştir. Genç su¨rgu¨nler açık kahverengi çıplak veya çok az tu¨ylu¨du¨r. Su¨rgu¨nler u¨zerinde iğne yapraklar 5-7 yıl kalır. Tomurcuklar konik uçları sivri ve reçinesizdir. İğne yaprakları 15-25 mm uzunluğunda, sivri batıcı 4 köşeli ve her yanında stoma çizgileri bulunur. Erkek çiçekler çilek renginde, olgunlaştığında sarı bir renk alır. Dişi çiçekler tepenin uç kısımlarında bulunur. İnce yatsı ve kenarları tam değil, dişlidir. Olgun kozalakları 10-15 cm boyunda, 3-4 cm genişliğinde pulları seyrek, kaba dişli, uca doğru dar ve serttir. Kozalak pulları açık kahverengidir. Kanatlı tohumları 1-1.5 cm uzunluğunda, koyu kahverengidir. Kışları soğuk geçen karasal iklim bölgelerinde yetişen bir orman ağacıdır. Gu¨neşli ya da yarı gölge yerlerde ve kuru nemli topraklarda iyi yetişir. Sıcaklık isteği az, nem isteği yu¨ksek yarı gölge ağacıdır. Kök sistemi çok sığdır bu yu¨zden ru¨zgâra karşı dayanıksızdır. Kent içindeki kirli havadan ve zehirli gazlardan çok çabuk etkilenir ve zarar göru¨r. Piramit ya da konik formu, çok farklı tekstu¨r ve renkleri dikkat çekicidir. Bu nedenle park ve bahçelerde ku¨çu¨k gruplar halinde kullanılan dekoratif bir ağaçtır. Budamaya çok yatkındır; çit tesisinde yararlanılır. Nemli ve ıslak topraklarda, alkalin ve çok fazla asidik topraklarda, taşlı kumlu topraklarda, soğuk iklim bölgelerinde gayet iyi gelişim göstermektedir.

Boyu ve genişliği 1.5-2 m’dir. Yavaş büyüyen çalıdır. Yukarıya yönelmiş alt sürgünleri aşağıya sarkar. Vazo ile yuvarlak form arasında değişen bir form gösterir. Yaprakları kışın yeşil ve karşılıklıdır. Yumurta şeklinde olup uçları sivridir. 1.5-4.5 cm uzunluğundadır. Yaprağın ortasından uç kısma doğru dişlidir. Yapraklar sürdüğünde kırmızı kahverengi daha sonra parlak yeşil renktedir. Soğuk bölgelerde bitki yaklaşık olarak yaprakların yüzde 50’sini döker. Kalan yapraklar kahverengi bronz ile erguvani kırmızı arasında değişen bir renk alır. Çiçekleri çok boldur. Beyaz ile açık pembe rengindedir. Güzel kokar. Çan şeklindeki çiçek demetleri dalların uç kısmında yer alır. Her yıl yeni sürgünler oluşturur. Çiçeklenme temmuz ile eylül ayları arasındadır. Meyve küçük kahverengi yumurta biçiminde fakat çok dikkat çekmez. Kökleri çok sık ve yatay olarak uzanır. Güneşli ve az gölgeli yerleri tercih eder. Korunaklı yerlerde derin iyi drenajlı az miktarda alkali veya asidik balçıklı ve killi topraklarda iyi yetişir. Kısa süren kuraklıklara dayanıklıdır. Kış aylarında meydana gelen don zararlarını çabuk atlatır. Güzel bir çit bitkisidir. Fakat soliter olarak ya da saksıda iyi gelişir, çok gösterişlidir.

Japonya ve Kore’ de doğal olarak yetişir. Boyu 3-4 m’dir. Yaprakları büyük 40-50 cm palmiyemsi biçimli 7-9 parçalı, derin loblu, üst yüzü parlak koyu-yeşil, alt yüzü soluk-yeşil renklidir. Derimsi ve her dem yeşil, kenarları sivri dişli olan yaprakları 7-30 cm uzunluğundadır. Çiçekleri eylül-ekimde açan şemsiye biçimli, krem-beyaz renklidir. Meyveleri küremsi ve olgunken siyah renklidir. Tam güneşli veya kısmi gölge yerlerde ve kumlu, nemli iyi drene edilmiş topraklarda iyi gelişir. Tropikal görünümü sayesinde haklı bir popülerliğe sahiptir. Park ve bahçelerde soliter olarak kullanılır.

Balkanlarda; Sırbistan’da çok sınırlı bir doğal yayılış alanına sahiptir. Boyu 15-25 m, tepe tacı genişliği 2.5-4 m olan, dar piramidal ya da su¨tun formlu, orta boylu bir ağaçtır. Picea omorika alt dallarının aşağıya doğru sarkmasıyla pituresk bir göru¨nu¨me sahiptir. Açık alanlarda dalları yere değer. Her dem yeşil iğne yaprakları 8-18 mm uzunluğunda ve 2 mm genişliğindedir. Beyaz stoma bandları ile kaplıdır. Erkek çiçek kurulu kırmızımsı sarı renkli, dişi çiçek kurulları dik durumlu, erguvani kırmızı renklidir. Kozalaklar, uzun yumurta biçiminde 3-6 cm uzunluğunda, 1 cm genişliğindedir. Genç yaşlarda mor kahverengi, daha sonra parlak kahverengi bir renk alır. Çok sayıda çiçek kurulu bulunur. Bu durum genç bitkilerde dahi söz konusudur. Çok sığ bir kök sistemine sahiptir, ancak Picea abies’e göre biraz daha derindir. Gu¨neşli, nem oranı yu¨ksek yerleri tercih eder. Her tu¨rlu¨ toprak şartlarında gelişimi mu¨mku¨ndu¨r. Kuru, kireçli ve kayalık yerlerde orta derecede gelişim gösterir. Sıkışmış ve su ile doygun hale gelmiş yerlerde dayanıksızdır. Picea omorika derin ve iyi drenajlı topraklarda en iyi gelişimini gösterir. Donlara karşı çok dayanıklıdır. Hastalık ve zararlılardan etkilenmez. Magnezyum eksikliğinden dolayı, bazen sorunlar ortaya çıkabilir. Fakat, magnezyum gu¨bresi verilirse, gelişimini normal olarak su¨rdu¨rebilir. Kent içi yetişme ortamlarına adapte olmuştur. Picea abies’e göre gölgeden daha çok etkilenir. Köklerinin sığ olması nedeniyle, soliter olarak kullanılması çok uygun değildir

Amerika’nın güney kesimlerinde doğal olarak yetişir.Boyu 25-30 m’dir. Konik formlu bir ağaçtır. Geç sürgün verir. Gövde kabukları gri renkli, yaşlanınca çatlaklıdır. Tomurcukları büyük ve reçinelidir. İğne yaprakları 4-6 cm uzunluğunda, 2.5 mm genişliğinde alt ve üst yüzü gümüşi, yukarı doğru kıvrık, sıralı ve kokuludur; beyaz stoma çizgisi yoktur. Erkek çiçekleri menekşe, dişi çiçekleri mor renklidir. Kozalakları 8-14cm uzunluğunda, silindirik, pulları önce yeşil, sonra kahverengiye dönüşür; dış pulları görünmez. Güneşli, yarı gölge yerlerde ve normal taze topraklarda yetişir; dona, kuraklığa, hava kirliliğine karşı dayanıklıdır.Toprak isteği azdır, yarı gölgeye dayanır ve hızlı büyür.Park ve bahçelerde dekoratif görünümü ile soliter yada grup halinde kullanılır.

Boyu 45 cm, genişliği 120-150 cm’dir. Makaslanmadığında bu boyutlara ulaşmaktadır. Yarı çalı halinde yetişen bir perenyaldir. Margarit olarak isimlendirilir. Ancak hakiki margaritler (Chrysanthemum frutescens) ile ilgisi yoktur. Aromatik yeşil yapraklara sahiptir. Yapraklar yumurta biçiminde ve 2.5 cm uzunluğundadır. 3 cm genişliğinde gökyüzü mavisi çiçeklere sahiptir. Solan çiçeklerin sürekli olarak uzaklaştırılması gerekir. Çok ılık geçen kış aylarında bile çiçek açar. Saksılarda ve konteynırlarda yetişebilir. Yükseltilmiş bir yastık veya duvar üzerine de dikilebilir. Önemli olan güneşli bir kısma getirilmesidir. Çok hızlı büyür. Büyümesi esnasında düzensiz bir görünüm oluşturmaya başladığında makaslama ile istenen form verilebilir. Böylece kesme çiçekler elde edilebilir. Yaz sonlarında gelecek yıl daha fazla çiçek vermesi için radikal bir makaslama yapılabilir. Sıcak bölgeleri en güzel perenyallerinden bir tanesidir. İki tane önemli kültivarı vardır. ‘San Gabriel’ çiçek bakımından çok zengindir. Dikkat çekici mavi çiçekleri çok sıcak güneş altında kalsalar dahi solmaz. ‘Santa Anita’ ise daha büyük çiçeklere sahiptir. 6-7.5 cm büyüklüğünde mavi çiçekleriyle dikkat çeker.

Kafkasya’da ve u¨lkemizin kuzey kısımlarında 600-2100 m yu¨ksekliklerde doğal olarak yetişir. Pinus silvestris, Abies nordmanniana ve Fagus orientalis ile toplumlar oluşturur. Boyu 40-60 m, tepe tacı genişliği 6-8 m’dir. Gövde kabuğu koyu kahverengi, oldukça ince ve pulludur. Her dem yeşil iğne yaprakları çok belirgin koyu yeşil ve deri gibi parlak, 6-8 mm uzunluğunda, Picea cinsinin en kısa yapraklara sahip olan tu¨ru¨du¨r. Kozalakları silindirik yumurta şeklinde 5-11 cm uzunluğundadır. Olgunlaşmadan önce mor, olgunlaştıktan sonra kahverengidir. Gu¨neşli ve yarı gölge yerlerde iyi yetişir. Kök sistemi çok sığdır. Ancak, uygun toprak şartlarında kuvvetli yan kökler ya da derine inebilen ana kök sistemi oluşturabilir. Toprak şartlarına karşı çok toleranslıdır. Özel bir toprak isteği yoktur. Nemli besin maddesi bakımından zengin asidik ve alkali topraklarda iyi yetişir. Park ve geniş alanlarda yapılan peyzaj du¨zenlemelerinde grup halinde ya da soliter olarak kullanılır.

Kuzey Anadolu’da doğal olarak yetişir. Boyu 30-40 m, tepe tacı genişliği 4-6 m’dir. Dar ve piramidal formlu bir ağaçtır. Gövde kabuğu gri renklidir. Genç sürgünleri kahverengidir. Tomurcukları reçineli, fakat tüysüzdür.İğne yaprakları 2-3 cm uzunluğunda tarak formunda dizilmiş, üst yüzü parlak koyu yeşil, alt yüzü çift beyaz stoma çizgilidir. Silindirik ve dik durumlu kozalakları15-20 cm uzunluğunda, 4-5 cm çapında, dış pulları geriye kıvrıktır. Nemli ve serin deniz ikliminde, derin balçık toprakları üzerinde iyi yetişir. Gölge ağacı olup, ilkbahar donlarına biraz duyarlıdır, kireçli topraklardan kaçınır. Park ve bahçelerde geniş çim alanların üzerinde çok dekoratiftir, grup halinde ya da soliter olarak kullanılır.

Dekoratif bir Graminae türüdür. Mavi-gri gövde ve yaprakları 10-25 cm yüksekliğinde birbirinden ayrılmış kümeler oluşturur. Yaprak renginin güzelliği mavi, fırça gibi saçları andıran yaprakları demetler halinde ki büyüme şekli bu bitkiye çok önemli bir yer örtücü haline getirmektedir. Güneşli ve kısmen gölgeli olan yerlerde kullanılabilir. Yamaçlarda yetiştiği gibi düz olan yerlerde de gayet iyi bir şekilde yetişir. Basılmaya dayanıklı değildir. Çiçeklendikten sonra ya da bitkinin görünümünün bozulmaya başlamasıyla birlikte makaslanmaya ihtiyaç gösterir. Genellikle geometrik modeller oluşturulacak şekilde kullanılmalıdır. Tamamen kapalı bir bitki örtüsü oluşturmaz. Bu nedenle istenmeyen bitkiler düzenli olarak temizlenmelidir. Çok fazla büyümüş olan bitki yumakları çıkarılıp parçalara ayrılmalı ve küçük parçalar tekrar dikilmelidir. Dikim aralıkları 15-35 cm olabilir. Buradaki dikim aralıkları yaratılmak istenen etkiye bağlı olarak azaltılabilir. Islak ve drenajı kötü olan topraklarda yetişmesi çok güçtür.

Picea pungens ‘Hoopsii’
Boyu 12-15 m, tepe tacı genişliği 2-3 m olan, geniş, yatay, uçlarda hafif yukarı dönu¨k dallarıyla çok du¨zgu¨n konik formu vardır. Uzun, sert, sivri birbirlerine çok yakın, parlak çelik mavisi iğneler; ilkbaharda, gu¨neş gördu¨klerinde, gu¨mu¨şi parıltılar yayarlar. Uzun vesil indirik, 6-10 cm boyunda, sarkık, özellikle bitkinin u¨st bölu¨mu¨nde oluşan açık kahverengi kozalakları vardır. Çok kireçli ve kuru olmadığı su¨rece, her toprağa uyum sağlar. Kullanıldığı yerler; kırlarda, binaların önlerinde izole şekilde; parklarda u¨çlu¨ guruplar halinde çok etkili olurlar. Kuzey Amerika ve Kayalık dağlarında 2000-3300 m yu¨kseltiler de, genellikle nemli, bazen ıslak çakıllı ve balçıklı topraklarda göru¨lu¨r. Boyu 30-40 m, tepe tacı genişliği ise 6-8 m olan asimetrik piramidal formlu, orta boylu bir ağaçtır. Bir noktadan çıkan, yatay uzanan oldukça kalın dalları vardır. Kabukları gri kahverengi ile koyu kahverengi arasında değişen bir renkte, derin çatlaklı ve pullar halindedir. Her dem yeşil yaprakları radyal dizilmiştir, serttir.2-3 cm uzunluğunda, yukarıya doğru yönelmiş, batıcı, mavimsi yeşil, çok ender olarak hepsi yeşil olabilir. Kozalaklar, uzun silindirik biçimde 6-10 cmu zunluğunda, açık kahverengidir. Gu¨neşli yerlerde yetişir. Toprak isteği az, her tu¨rlu¨ toprak şartlarına uyum gösterir. Kuru, orta derecede nemli, asidik ve alkali topraklarda iyi gelişir. Donlara karşı çok dayanıklıdır. Geç don tehlikelerinde tolerans gösterir. Diğer ladin tu¨rlerine göre, kuraklığa daha çok dayanıklıdır. Hava kirliliğine tolerans gösterir. Kent içinde sıcak, kuru atmosferik şartlardan etkilenmez.
Picea pungens ‘Glauca’
Boyu 3-4.5 m, tepe tacı genişliği 12-15 m’dir. En yaygın olarak kullanılan bodur ibrelidir. Yoğun, ku¨re biçimli ve hafif koniktir. Nemli ve gevşek toprakları tercih edersede, her tu¨r toprağa uyum sağlar. Gu¨mu¨şi mavi yaprakları vardır. Aşırı sıcaklara ve kuraklığa toleranslıdır. Hava kirliliğine karşı dayanıklıdır.

Brezilya’da doğal olarak yetişir. Boyu 3 m’dir. Ilıman iklimlerde her dem yeşil veya yarı her dem yeşildir. Çiçeklenmesi haziran-temmuz aylarında; çan biçimli çiçekleri (çiçek kurulları) sarkık, çanak yaprakları kırmızı, taç yaprakları sarı, arterleri kırmızıdır; çiçekleri 5-7 cm büyüklüğündedir. Kışı şiddetli olan yerlerde korunmalıdır. Çiçeklenmeden sonra dallarını da budamak gerekir. Kış bahçesinde duvar diplerinde soliter ya da küçük gruplar halinde kullanılır. Kumlu, killi ve ağır killi topraklar için uygundur. Yarı gölge veya gölgede büyüyebilir. Nemli toprakları tercih eder.

Boyu 1.8-2 m, genişliği 1-1.5 m’dir. Sık dallı yukarıya doğru dallanmış geniş bir çalıdır. Sürgünleri zeytini sarıdır. Dalların uç kısımları aşağıya doğru sarkar. Pitoresk görünümlüdür. Yazın yeşil yaprakları karşılıklıdır. Uzunlamasına yumurtamsı ya da mızrak şeklindedir. Uzunluğu 8-12 cm’dir. Yaprak kenarının sadece orta kısmının alt tarafı testere dişlidir. Büyük uzun dallar üzerinde bazen yapraklar 3 parçalıdır. Mart ve nisan aylarında çiçek açar. Çok yoğun altın sarısı renkte çiçeklenir. Çiçekler uzun süre bitki üzerinde kalır. 3 ve 4 çiçekten oluşan gruplar henüz yapraklanmamış dallar üzerinde bulunur. Etli, çok seyrek ve yayılmış ana köklere sahiptir. Güneşli ve yarı gölgeli yerleri tercih eder. Çok kuru olmayan, taze, nemli, az derecede asidik veya alkali, besin maddesi bakımından zengin toprakları tercih eder. Tek başına soliter olarak ya da mahremiyeti sağlamak amacıyla gruplar halinde ve çit şeklinde kullanılır. Bu şekilde kullanıldığında çok güzel bir görünüm verir. Donlara karşı oldukça dayanıklı bir odunsudur. Özellikle bu çeşidi geç donlara karşı dayanıklılık gösterir. -8°C’de bile bütün çiçeklerini korur. Forsythia x intermedia ‘Goldzauber’ kültivarı orta boylu, sürgünleri ince ve altın sarısı, çiçekleri de orta büyüklüktedir.

Japonya’da doğal olarak yetişir. Boyu 2-3 m’dir. Yavaş büyüyen bir çalıdır. Düzensiz gövdeleri hafif aşağı doğru sarkan, yan dallarıyla birlikte sık, geniş, dağınık, hemen hemen yuvarlak bir büyüme şekli oluşturur. Yaşlı bireyler 10 adet sağlam burkulmuş gövdelerden oluşmuştur. Yaprakları her dem yeşil, almaçlı, uzun mızrak şeklinde, 3-8 cm uzunluğunda, çok sivri uçlu, kaba testere dişlidir. Yaprakların üst yüzü deri gibi parlak koyu yeşil, alt yüzü de ince koyu bezelerle kaplıdır. Çiçekler dalların uç kısımlarında kurullar halindedir. Beyaz çiçekler vadi zambağına benzer ve beyaz renklidir. Çiçeklenme mart ve mayıs ayları arasında olur. Çiçek kurulları çok güzel kokuludur ve 15 cm uzunluğundadır. Çiçeklenmeden sonra yuvarlak, kapsül şeklinde meyveler oluşur. Meyveler 5-6 cm çapında gri kahverengidir. Sığ kökleri çok sayıda kılcal köklerden meydana gelmiştir. Yarı gölge ve gölgeli yerlerde asidik, besin maddesi bakımından orta derecede zengin, taze ya da nemli toprakları tercih eder. Pieris Japonica toprağın sıkışmasına karşı duyarlıdır. Fakat kış donlarına ve kent iklimine karşı dayanıklıdır. Ayrıca yaz kuraklığından da etkilenmez. Pitoresk görünümlü bir çalı olan Pieris Japonica, uzun süre çiçekli kalması ve bol çiçek taşıması nedeniyle çok dekoratif bir bitkidir. İzole veya farklı çeşitlerle grup halinde bitki tarhlarında, saksılarda kullanılabilir.

Avusturalya ve Tazmanya’da doğal olarak yetişir. Boyu15-30 m, tepe çapı genişliği 6 m’dir. Yuvarlak ve gevşek formlu bir ağaçtır. Gövde kabuğu düzgün, açık gri renklidir. Dalları incedir. Yaprakları her dem yeşil, bileşik tüysü, 25-30 çift yaprakçıktan oluşur; ince hafif dokulu ve güzel görünümlüdür. Çiçekleri sarı renkli, güzel kokulu, çiçek kurulları 7-12 cm uzunluğundadır. Ocak – mart aylarında çiçeklenir, çiçekli dalları kesilerek vazolarda kullanılır. Bol ışıklı, sıcak ve korunaklı, yeterli derecede hava ve toprak nemine sahip olan yerlerde iyi gelişir; donlara ve rüzgâra duyarlıdır; balçıklı kum topraklarını sever, kirece dayanıklıdır. Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz gibi ılıman ve sıcak, deniz ikliminin hakim olduğu kıyı bölgelerinde, kuzeye kapalı korunaklı yerlerde, park ve bahçelerde, büyük gruplar halinde ya da çim alanları üzerinde soliter olarak kullanılır.

ABD’nin güneydoğusunda yetişir. Boyu 3 m, genişliği 1-2 m’dir. Fothergilla cinsi tebeşir döneminde yaygın olan efsuni fındık çalılarının dahil olduğu çok güzel, çok dikkat çekici birçok çalı ve ağacı içinde barındıran familyadan ayrılmış bir cinstir. Fothergilla major yavaş büyür. Çok sayıda yukarıya doğru yönelmiş sürgünleri ve üzerinde az miktardaki kısa dalcıklarla sık yoğun yuvarlak bir büyüme şekline sahiptir. Yazın yeşil yaprakları, almaçlı, dizilmiş, 5-10 cm uzunluğunda, yuvarlak ya da geniş oval biçiminde, deri gibi çok az tüylüdür. Yaprakların üst yüzü parlak yeşil, alt yüzü mavi-yeşil renktedir. Sonbahar renklenmesi çok dikkat çekicidir. Parlak altın sarısı ile turuncu ve kırmızı arasında değişen renklere sahip olur. Mayıs ayında yapraklanma başladığında uzun kulakçıklı, beyaz çiçeklerle kaplı çiçek kurulları oluşur. Bal kokusuna sahiptir. Genç bitkiler derine giden kökler oluşturur. Daha sonraki yıllarda çok büyük oranda kılcal köklerde oluşur. Güneşli ve kısman gölgeli yerleri sever. Rüzgârdan korunmuş, taze, nemli, humuslu, kireçsiz ve besin maddesi bakımından zengin topraklarda çok iyi gelişir. Dikkat çekici şekle sahip olan çiçekleri ve harikulade güzel sonbahar renklenmesi ile her tür bahçe için çok değerli bir süs çalısıdır.

Akdeniz bölgelerinin doğal ağaç türlerinden biridir. Doğal yayılışının önemli bir kısmı Batı Akdeniz sahilleridir. 1700 m’ye kadar ormanlar oluşturur. Ülkemizde Kadirli, Milas, Urla, Çeşme ve Selçuk civarında lokal yayılış alanları vardır. Boyu 10-15 m, tepe tacı genişliği 6-8 m’dir. Eğri gövdede yaşlandığında dağınık tepe çatısı oluşturan önemli bir orman ağacıdır. Gövde kabuğu başlangıçta du¨zgu¨n kırmızı kahverengi ile grimsi kahverengi bir renktedir. Yaşlanınca açık gri bir renk alır ve çatlar kabuklar pullar haline dönu¨şu¨r. Su¨rgu¨nler çok ince, sarı ya da yeşil daha sonra gri renklidir. Tomurcuklar ku¨çu¨k, silindirik ve reçinesizdir. İğne yaprakları ikili, bazen u¨çlu¨, açık yeşil renkte 6-15 cm uzunluğunda, kenarları ince dişli, su¨rgu¨nlerin ucunda pu¨sku¨ller halinde yer alır. Kozalakları 8-12 cm uzunluğunda, dar konik biçimli, kalın ve uzun saplı, kıvrık ve sarkık, açık tuğla kırmızısı ya da sarı renklidir. Tek tek ya da birkaçı bir arada bulunur. Tohumları oval biçimde siyah renklidir. Sıcak ve ılıman iklim bölgelerinin ağacıdır. Donlara duyarlı, kuraklığa dayanıklı, toprak isteği az, her türluü toprak şartlarında gayet iyi gelişir. Plastik göru¨nu¨mu¨ nedeniyle, park ve bahçelerde soliter olarak kullanılır. Kumulların bitkilendirilmesinde önemli bir rol alır.

Kuzey Amerika’nın orta kesimlerinde doğal olarak yetişir. Boyu 2-6 m, genişliği 1-2 m’dir. Boylu bir çalı veya kısa boylu bir ağaçtır. Toprağın hemen üzerinde dallanmaya başlar. Yanlara doğru dallanır. Çok yavaş büyür. Yaprakları her dem yeşildir. Yapraklar deri gibi kalın yumurta biçiminde, 8 cm uzunluğunda, 4 cm genişliğinde, üst yüzü parlak koyu yeşil, alt yüzü beyaz gümüşi renktedir. Beyaz çiçeklerinin taç yapraklarının uç kısmı kırmızı lekelere sahiptir. Mum gibidir, geriye doğru kıvrılmıştır. Çiçekler 4 cm genişliğindedir. Koyu kırmızı, yoğun çiçek kurulları oluşturur. İğne şeklindeki stamenleri çok uzundur. Çiçeğin dış kısımlarına taşar. Erken yaz aylarından kış aylarına kadar çiçekli kalır. Meyveleri şeftali şeklindedir. Eriğe benzer. Yeşil ile kırmızı arasında değişen bir renge sahiptir. Guava veya ananas tadındadır. Güneşli yerlerde iyi gelişir. Donlara karşı oldukça hassastır. Gelişim dönemleri arasında görülen kuraklıklara karşıda oldukça toleranslıdır. Donlara karşı en dayanıklı subtropikal bitkilerden biridir. Humuslu, gevşek ve iyi drenajlı topraklarda çok iyi gelişir. Tuzlara karşı toleranslıdır. Düzenli olarak makaslanması gerekir ya da bitkinin tabanında seyreltme yapılır. Ayrıca kafesler üzerine sardırıldığında da oldukça dekoratiftir.

Kuzey Amerika’nın doğusunda doğal olarak yetişir. Boyu, doğal yetişme ortamlarında 35-40 m, tepe tacı genişliği 15-20 m’dir. Geniş oval formlu bir ağaçtır. Avrupa’da 15-20 m boylanır. Gövde kabuğu gri renkli, derin çatlaklıdır. Yazın yeşil yaprakları karşılıklı, 5-9 yaprakçıklı bileşik tüysü, 10-40 cm uzunluğundadır. Yaprakçıklar oval formlu, 6-15 cm uzunluğunda, üst yüzü koyu yeşildir. Sonbaharda erguvani kırmızı ile sarı arasında değişen bir renk almaktadır. Çiçekleri Fraxinus excelsior gibi etkisizdir. Meyvesi 3-5 cm uzunluğunda, 1-1.5 cm genişliğinde ve kanatlıdır. Tek kanatlı meyveleri bir araya gelerek salkımlar oluşturur. Ilıman iklim bölgelerinde, derin, taze balçık ya da kil toprakları üzerinde iyi gelişir. Işık ağacıdır, yarı gölgeye de dayanır. Avrupa’da daha çok dekoratif görünümü nedeniyle yol ağacı ya da soliter olarak kullanılır. Hızlı gelişen bir park ağacıdır. Amerika’da ise bu özelliği nedeniyle ormancılıkta da önemlidir.

Orta ve Gu¨ney Avrupa’nın dağlık kesimlerinde doğal olarak yetişir. Boyu 4.5-6 m, tepe tacı genişliği 4-5 m’dir. Çok gövdeli, genellikle yerde su¨ru¨nen, yanlara doğru yayılan yukarıya doğru yönelmiş ve tekrar aşağıya doğru sarkan dalları ile boylu bir çalı ya da geniş tepe çatılı bir ağaç formundadır. Gövde kabuğunun rengi, gri kahverengi ile koyu kahverengi arasında değişir. İnce tekstu¨rlu¨ pullar hallindedir. Her dem yeşil iğne yaprakları ikili olarak bulunur ve orak biçimindedir. İğne yaprakları su¨rgu¨nu¨n ucuna doğru kıvrılmıştır ve çok az da sarmal oluşturmuştur. 3-4 cm uzunluğunda koyu yeşil renklidir. Erkek çiçek kurulları fıçı şeklinde sarı renktedir. Yeşil çiçek kurulları ise uzun su¨rgu¨nlerin uç kısımlarında pembemsi kırmızı renktedir. Haziran temmuz aylarında çiçek açar. Kozalaklar yumurta biçiminde ya da konik 2-6 cm uzunluğunda, 1.5-4 cm genişliğinde sarı kahverengi ile koyu kahverengi arasında değişen bir renktedir. Kök sistemi oldukça sığ yanlara doğru uzanan bir kök sistemi şeklindedir. Yoğun bir şekilde dallanmıştır. Gu¨neşli ve az gölgeli yerlerde iyi gelişir. Toprak şartları bakımından çok toleranslıdır. Orta derecede kuru veya nemli her tu¨rlu¨ toprak u¨zerinde yetişebilir; asit ve alkalin toprak ayrımı yapmaz. Donlara karşı çok dayanıklı bir bitkidir. Dağların yu¨ksek kesimlerindeki turbalıklarda ve deniz kıyılarında gayet iyi bir şekilde gelişir. Kar baskısına karşı dayanıklıdır. Döku¨ntu¨ konilerinin bulunduğu yamaçlarda yanlara doğru yayılan bir kök sistemi oluşturur. Endu¨stri bölgelerinde ve kent içende hava kirliliğine, gölgeli yetişme ortamına ve ru¨zgâra karşı direnç gösterir.

Doğu Çin, Tayvan ve Japonya’nın dağlık kesimlerinde doğal olarak yetişir. Doğal yetişme ortamında 15 m, Orta Avrupa’da 8-10 (15) m boylanan, dalları yukarıya doğru yönelmiş, kompakt, yuvarlak formlu boylu bir çalı veya kısa boylu bir ağaçtır. Orta derecede hızlı bir büyüme gösterir. Dalların kabukları tüysüz ve pürüzsüzdür. Yaşlı ağaçların kabukları ise derin çatlaklı, dikdörtgen plakalar halindedir. Yazın yeşil yaprakları 10 cm uzunluğunda, 4-8 cm genişliğinde, 3 loblu, uç kısımları sivri kenarları çok az tırtıklı veya tamdır. Yaprağın üst yüzü koyu yeşil alt yüzü mavi yeşildir, taze iken tüylüdür. Yaprak sapı 7 cm uzunluğundadır. Sonbaharda kan kırmızısı ile kırmızı turuncu arasında değişen çok gösterişli bir renklenme olur. Çiçekler sarı renklidir; geniş, tüylü çiçek kurulları halinde bulunur. Mayıs ayında çiçeklenir. Kanatlı meyveleri paraleldir; genellikle üst üste biner. Korunaklı, az gölgeli ya da kısmen gölgeli olan yerlerde iyi yetişir. Donlara karsı oldukça dayanıklıdır. Genel olarak güneş ve rüzgârdan olumsuz etkilenir. Bu nedenle korunaklı yerlere getirilmelidir. Yaprakları çok dikkat çekicidir; bu özelliği nedenilyle Bonzai yetiştiricileri tarafından tercih edilen bir türdür.

Avusturalya’da seleksiyonu yapılmış ve 1907 yılında Notcut fidanlıkları tarafından İngiltere’ye getirilmiştir. Boyu 15-18 m, genişliği 10-12 m’dir. Orta boylu ya da boylu bir ağaçtır. Tepe çatısı yumurta biçimde ve biraz asimetrik yarı açık bir taca sahiptir. Düzgün gövdesi ve yukarıya yönelmiş dalları, göreceli olarak ince sürgünleri bulunur. Genelde orta derecede büyüme enerjisine sahiptir. Genç sürgünleri tüysüz kahverengi dallar gri koyu kahverengi ile kahverengi siyah arasında tomurcuklar tüylüdür. Yazın yeşil yaprakları karşılıklı birleşik tek tüysü 12 ile 15 cm uzunluğunda9-13 yaprakçıktan oluşmaktadır. Yaprakçıklar uzunlamasına yumurta biçiminde sapları yoktur. Tam ya da az belirgin şekilde testere dişlidir. Yaprağın üst yüzü parlak koyu yeşil, alt yüzü açık renkte tüysüzdür. Sonbahar renklenmesi bordo renklidir. Özellikle kuru, iyi drene olmuş topraklarda daha iyi olur. Meyve yoktur. Kök sistemi çok sığdır. Çoğunlukla yatay olarak dağılmış çok sayıda ince kılcal köklerden ve dik olarak uzanan yan köklerden oluşur. Ana kökler daha çok sığ ve yanlara doğru yayılmıştır. Güneşli ve çok az gölgeli yerlerde yetişir. Özel bir gelişme ortamı isteği yoktur.

Avrupa ve u¨lkemizde doğal olarak yetişen birçok alt tu¨ru¨ bulunmaktadır. Ülkemizdeki alt tu¨ru¨ Pinus nigra subsp. pallasiana’dir. Boyu 20-30 m, tepe tacı genişliği 8-10 m’dir. Genç yaşlarda geniş konik şamdan formlu simetrik dallanma gösterir ve olgunlaştığında pitoreks bir göru¨nu¨m kazanır. Yaşlandığında dallar yanlara doğru uzar, şemsiye şeklinde du¨zleşmiş bir tepe tacı ortaya çıkar; hızlı bu¨yu¨yen bir tu¨rdu¨r. Gövde kabuğu derin ve kaba bir şekilde çatlamıştır. Gri siyah kabuk pulları olgunluk çağında oldukça dekoratiftir. Her dem yeşil iğne yaprakları ikili olarak bulunur. Çok belirgin şekilde koyu yeşil ve serttir, batıcıdır ve 8-12 cm uzunluğundadır. Kozalakları 5-9 cm uzunluğunda, hemen hemen simetrik, açık kahverengi tohumları döku¨lmu¨ş, kozalaklar bahar ayında du¨şer. Ana kökler oldukça kalın, gu¨çlu¨ ve derine doğru gider. Gu¨neşli yerlerde iyi gelişir. Bu¨tu¨n toprak tu¨rlerinde gayet iyi gelişir. Kuru ve nemli, iyi drenajlı, besin maddesi bakımından fakir asidik ve aşırı alkalin topraklarda dahi, gayet iyi gelişim gösterir. Kuru ve sıcak gelişme ortamlarına da kolayca uyum sağlar. Donlara karşı son derece dayanıklıdır. Ru¨zgâra dayanıklılığı da çok iyidir. Orta derecede tuza karşı toleranslıdır. Yaz kuraklığına ve sıcaklığa ise alışılmışın dışında dayanıklıdır. Atmosferik kirliliğe dayanıklılık gösterir. Kent içi iklim şartlarına toleranslıdır.

Avrupa, Anadolu, Kuzey Afrika ve Ortadoğu’da akarsu yataklarında ve su basar ormanlarda (Longozlarda) doğal olarak yetişir. Boyu 25-30 m, tepe çatısı genişliği 20-30 m’dir. Yuvarlak ya da oval formlu boylu bir ağaçtır. Gövde kabuğu, zeytin yeşili ile gri yeşil, çatlayarak ince elmas desenli kabuk halini almaktadır. Dallar gri ya da yeşilimsi gridir. Tomurcuklar piramit biçimli, siyahımsı, sürgün üzerinde karşılıklıdır. Yazın yeşil yapraklar, karşılıklı, 7-15 yaprakçıklı, 20-40 cm uzunluğunda bileşik tek tüysüdür. Yaprakçıklar 4-10 cm, oval, sivri uçlu, kenarları ince dişli üst yüzü koyu-yeşil, tüysüz ve parlak, alt yüzü açık mavimsi yeşildir. Çiçekleri sarı renklidir. Çiçek kurulu salkım şeklinde, son yıla ait sürgünlerin uç kısmında yer alır. Mayıs ayında yapraklanmadan önce çiçek açar. Tek kanatlı meyveleri açık kahverengi, 3-4 cm uzunluğunda, dar dil biçimindedir. Kanat ucu yuvarlaktır. Eylül- ekim aylarında olgunlaşır. Ilıman iklim bölgelerinde; güneşli ve az güneşli yerlerde kuru, nemli balçıklı ve killi topraklarda iyi gelişir. Işık ağacı olmasına rağmen, bir süre yarı gölgeye dayanır. Su isteği fazladır. Kent iklimine, kirli havaya, deniz suyuna ve fazla suya (su baskınlarına 2-3 ay) dayanabilir. Geç donlara duyarlıdır. Kitle ve grup oluşturmada alle tesisinde ya da soliter olarak kullanılır.

Batı Akdeniz u¨lkelerinde doğal olarak yetişir. Boyu 20-25 m, tepe tacı genişliği 4-10 m’dir. Yuvarlak formlu bir ağaçtır. Gövde kabuğu gri kırmızı kahverengi ve genç yaşlardan itibaren çatlaklıdır. İleri yaşlarda kabuk kalınlaşır, çatlaklar derinleşir. Tohumları kanatlıdır. Her dem yeşil olan iğne yaprakları 10-20 cm uzunluğunda, parlak yeşil renkli, sivri uçlu ve batıcıdır. İğne yaprakları dibinden birbirine bağlayan kın uzun ve koyu renklidir. Genç yaşlarda dalları yere kadar uzanır. Daha sonra du¨zgu¨n bir gövde çoğunlukla da du¨zensiz tepe tacı geliştirir. Uzun parlak yeşil iğne yaprakları ve kozalaklarıyla dikkat çeker.

Güney Avrupa, Doğu Akdeniz ve ülkemizin kıyı kesimlerinde doğal olarak yetişir. Boyu 8-10 m, tepetacı genişliği 4-8 m’dir. Ovale yakın düzensiz formlu bir ağaçtır. Gövde kabukları gridir, yaşlanınca koyu gri bir renk alır. Sürgünleri zeytin yeşili ya da gri yeşil renklidir, parlaktır. Yazın yeşil, karşılıklı, tüysü bileşik yaprakları, 7-9 yaprakçıklı, 20-25 cm uzunluğunda, yaprakçıklar 3-5 cm, üst yüzü mat mavimsi yeşil ve tüylüdür. Sonbaharda yapraklar önce sarı, daha sonra bronz bir renk alır. Beyaz krem renkli çiçekleri, 15 cm uzunluğunda salkım şeklinde çiçek kurulu oluşturur. Mayıs ve haziran aylarında açan çiçekleri güzel kokuludur. Kanatlı meyveleri 2-2.5 cm, kanat ucu kertikli ya da kesik biçimdedir. Ilıman iklim bölgelerinde çok ya da az güneşli yerlerde ve kuru humuslu sıcak topraklarda yetişir. Sıcağı ve kireci sever. Kentlerde ve endüstri bölgelerinde kirli havaya dayanır. Nem isteği Fraxinus excelsior’dan azdır. Kireçli toprakları sever ve rüzgâra dayanıklıdır. Kent içinde dar caddelerde yol ağacı, park ve bahçelerde gruplar halinde ya da soliter olarak kullanılır.

Kuzey Amerika’da doğal olarak yetişir. Boyu 15-20 m, tepe tacı genişliği 6-8 m’dir. Yuvarlak formlu bir ağaçtır. Gövde kabuğu grimsi bej renkli ve düzensiz çatlaklıdır. Sürgünleri açık yeşildir. Bileşik tüysü yaprakları 3-5 yaprakçıktan oluşur; 5-10 cm uzunluğundadır ve üst yüzü parlak yeşildir. Sonbaharda sarı renklenme gösterir. Çiçekleri beyazımsı yeşil ve etkisizdir. Mart ve nisan aylarında çiçeklenir. Kanatlı meyveleri 3-4 cm büyüklüğündedir. Gençlikte hızlı büyür. Güneşli ve yarı gölgeli, kuru nemli, taze balçık topraklar üzerinde iyi yetişir. Sıcaklık isteği değişkendir. Su baskınlarına ve rüzgâra karşı dayanıksızdır. Kent içinde yol ağacı olarak, park ve bahçelerde kitle ve grup halinde ya da soliter olarak kullanılır.

Akdeniz’i çevreleyen u¨lkelerde doğal olarak yetişir. Ülkemizde Ege ve Akdeniz bölgeleri dışında Karadeniz bölgesinde de lokal yayılış gösterir. Boyu 25 m, tepe tacı genişliği 10-15 m’dir. Gençlikte top formlu daha sonraları tepe tacı çok geniş yayılmış hafif kubbemsidir. Yatay ve yukarıya uzanan dalları şemsiye şeklindeki tepe çatısı ile diğer çam tu¨rlerinden kolaylıkla ayırt edilir. Gövdesi du¨zgu¨n, kırmızımtırak gri renkli, kalın olan kabuğu du¨zensiz derin çatlaklıdır. Su¨rgu¨nleri önceleri koyu yeşil, sonraları sarımsı kahverengidir. Tomurcuklar 6-12 mm uzunluğunda, oval, uçları sivri ve reçinesizdir. Tomurcuk pullarının uçları geriye doğru kıvrılmıştır. İğne yapraklar parlak yeşil renkte kenarları dişlidir. 10-15 cm uzunluğunda 2’li kalın kenarları ince dişli sert ve hafifçe dönu¨k fakat batıcı değildir. Ağaç u¨zerinde 3 yıl kadar kalır. Kozalakları 8-12 cm uzunluğunda yumurtamsı, olgunlaşmadan önce yeşil, daha sonra parlak kırmızımsı kahverengidir. 50-100 tohum taşıyan kozalaklar 2-3 yılda olgunlaşır ve tohumlar dağılır. Tohumları 15-20 mm uzunluğunda, 5-8 mm genişliğinde kalın kabuklu çok ku¨çu¨k kanatlı tohumun iç kısmı (çam fıstığı) yenir. Sıcak ve kurak Akdeniz ikliminin tipik ağacıdır. Gu¨neşli yerleri sever; çok az da olsa gölgeye dayanıklıdır. Ru¨zgâra ve kirece tolerans gösterir. Donlara karşı duyarlıdır. Toprak isteği azdır; gu¨çlu¨ kazık kök oluşturur ve hızlı gelişir. Çevre ve peyzaj du¨zenlemeleri için önemlidir. İyi bir gölge ağacıdır. Kumulların stabilizasyonunda önemli rol oynar. Yol ağacı olarak ya da soliter olarak kullanılır.

Kışın yaprak döker. Yayılan dalları ile geniş, açık bir tepe yapar. Çabuk gelişir. Bileşik yapraklar 3-5 yaprakçıktan oluşur. Yüzeysel kök sistemi vardır. Sık sık sulanmaları icap eder. Sıcağa soğuğa ve kuraklığa dayanıklıdır. Zayıf dalları rüzgârla kırılabilir.

Çin’de doğal olarak yetişir. Boyu ve genişliği 1.50-2.20 m’dir. Yuvarlak formlu olup oldukça değişkendir. Yaprakları her dem yeşil, mızrak şeklinde eliptik, 7 cm uzunluğunda, 5 cm genişliğindedir. Yaprakların üst yüzü parlak koyu yeşildir. Çiçekleri büyük 8 cm genişliğinde, katmerli ve sürgünler üzerinde tek tek yer almaktadır. Taç yaprakları etli ve beyaz renktedir. Güzel kokuludur. Haziran ayından kasım ayına kadar sürekli şekilde çiçek açar. Asitli ya da nötr topraklar üzerinde özellikle çok iyi gelişir. Ilıman ikim bölgelerinde nemli yerlerde dış mekanda sorunsuzca yetiştirilir.

Japonya ve Kore’de doğal olarak yetişir. Boyu 10 m, tepe tacı genişliği 8 m’dir. Yatay dallanmış, şemsiye şeklinde, pituresk görünümlü bir forma sahiptir. Kabuk açık kahverengi ve pürüzsüzdür. Dalları ve sürgünleri ince, aşağıya doğru sarkar. Kış tomurcukları morumsu sarıdır. Yapraklar 10 cm genişliğinde ve 5-7 lobludur. Lobların kenarları testere dişli, ucu sivri ve yaprak tabanı yürek şeklindedir. Sonbaharda kırmızı bir renklenme gösterir. Çiçek kurulu 10-20 erguvani renkli çiçekten oluşur ve yarı sarkıktır. Kanatlı meyveleri 1-2 cm uzunluğundadır. Eylül ve aralık ayları arasında olgunlaşır. Güneşli, yarı gölgeli, rüzgâra kapalı, geç donların görülmediği, hava neminin yüksek olduğu yerlerde; nemli, çok az asidik kumlu humuslu topraklarda iyi gelişir. Dikimi hafif yükseltilmiş düzlüğe yapılmalı, güneş alan yerlerde kök bölgesi malçlanmalıdır. Küçük bahçelerde, soliter ya da kap içinde kullanılır. Kültivarlari:‘Atropurpureum’ çeşidinin yaprakları 5-7 loblu, erguvani koyu kırmızı, sonbaharda daha parlak olan kırmızı bir renklenme gösterir. ‘Dissectum’ çeşidinin yaprakları çok ince parçalara ayrılmıştır, yazın sarımsı yeşil renkli, sonbaharda çok güzel sarı bir renk alır. ‘Dissectum Atropurpureum’ çeşidinin yaprakları erguvani kestane renkli, sonbaharda kan kırmızısı bir renk alır. Genellikle kısa boyludur.

Çin’de doğal olarak yetişir. Boyu 1.5-2 m, genişliği ise 1.5-2 m’dir. Deri gibi parlak canlı yeşil yaprakları vardır. Katmerli beyaz çok güzel kokulu çiçeklere sahiptir. Yetişme ortamı şartları iyi olması halinde çok hızlı gelişir. Yeterli miktarda sıcaklığa ve suya ihtiyaç gösterir. 20°C ve daha düşük sıcaklığa dayanıklı olmasına rağmen yaz sıcaklığı olmadığı zamanlarda büyüme ve çiçeklenme çok az görülür ya da hiç görülmez. Kötü topraklarda ise yetişmesi çok zordur. Denize yakın kıyıların vadilerinde güneşli yerlerde çok iyi yetişir. İç kısımların sıcak vadilerinde ise en iyi şekilde ağaç altlarında filtre edilmiş gölgelerde gelişim gösterir. Çöl demir bölgelerinde ise daha çok kuzey ve doğu bakılı yerlere getirilmelidir. Toprak drenajı iyi olmalı fakat suyu da tutmalıdır. Toprağın kurumasını önlemek amacıyla turba yosunları kullanılmalı ve toprak ıslak tutulmalıdır. Bitki ancak açelya ve Rhododendronlar kadar boylanabilir. Ondan dolayı diğer bitkilerle çok sık dikilmemeli ve kök rekabet önlenmelidir. Çapalamanın yerine bitkiler malçlanmalıdır. Şırınga şeklinde bitkiler sabahın erken saatlerinde sulanmalı çiçeklenme döneminde ise bu yapılmamalıdır. Eğer su tuz bakımından zengin ise sulamaya devam edilebilir. Suda geri kalacak olan tuzlar ve diğer maddeler yaprakları yakabilir. O nedenle dikkatli davranmalıdır. Suyun az olduğu yerlerde toprağın nemli olmasına dikkat edilmelidir. Oluşabilecek tuzlanmayı önlemek amacıyla ayda bir defa çok fazla miktarda su verilerek tuzlar yıkanabilir. Büyüme döneminde asit itfa eden bitki gübreleriyle her üç dört haftada gübrelenmelidir. Bu gübreler kan unu ya da balık emülsiyonu şeklinde olabilir. Cholorosise karşı demir sülfat ve demir chelate gerekir. Kurumuş ve sıkışmış dallar kesilerek uzaklaştırılmalı soğumuş olan yapraklar da alınmalıdır. Afitleri ve öz suyu emici böcekleri uzaklaştırmak amacıyla çok amaçlı spreyler kullanılmalıdır. Saksılarda yükseltilmiş olan yastıklarda çitler şeklinde ya da perde şeklinde ya da soliter şekilde kullanılabilir. Bunlar için uygun varyeteleri vardır: ‘August Beauty’, ‘Mystery’, ‘Radicans’, ‘Veitchii’, ‘Veitchii I mproved’.

Avrupa ve Doğu Asya’da doğal olarak yetişir. Çam tu¨rleri içinde en geniş doğal yayılış alanına sahip olandır. Orta Avrupa’da tepelik arazilerden Alpler’e kadar yayılış gösterir. Ülkemizde Sarıkamış, Ardahan, Posof yörelerinde çoğunlukla saf ormanlar kurar, bu yörelerde 2000 ve u¨stu¨ rakımlara çıkabilir. Ayrıca Batı ve Orta Anadolu’da doğal olarak yayılır. Boyu 10-30 m, tepe tacı genişliği 7-10 m’dir. Genç bitkilerin açık alanlarda eşit boy ve tepe tacı genişliğine sahip olduğu gözlenir. Genç yaşlarda seyrek dallı konik, yaşlandığında tek taraflı geniş şemsiye şeklindeki tepe çatısı ve du¨z uzun gövdesi ile dikkat çeker. Tepe çatısının u¨st dallarında ve gövdede kabuk kahverengi kırmızı renktedir. İnce levhalar halinde pul pul döku¨lu¨r. Bu özellik Pinus sylvestris özgu¨du¨r. Yaşlı gövdeler kahverengi kırmızı ile siyah arasında değişen bir renge, çatlaklı ve pullu bir kabuğa sahiptir. Her dem yeşil iğne yapraklar kın içinde ikili olarak bulunur; genellikle çok az dönmu¨ştu¨r. 4-7 cm uzunluğunda mavi yeşil veya gri yeşil renktedir. Yumurtamsı konik formlu olan kozalaklar 2.5-7 cm uzunluğunda, 2-3.5 cm genişliğinde gri kahverengidir. Taban suyu seviyesinin yu¨ksek olduğu killi topraklar u¨zerinde veya turba ve taşlı topraklar u¨zerinde sığ bir kök sistemi oluşturur. Toprak özellikleri farklı ise kazık kök göru¨lu¨r. Gu¨neşli yerlerde yetişir. Çok iyi toprak şartlarına sahip yerlerde de gölgeye dayanır. Yetişme ortamı ve su isteği bakımından oldukça kanaatkârdır. En fakir kumlu topraklar u¨zerinde bile yetişir; kuru, nemli, asidik, alkali her tu¨rlu¨ toprak şartlarında iyi gelişir, fakat en iyi gelişimini derin nemli asidik topraklarda gösterir. Donlara karşı alışılmışın dışında dayanıklıdır. Erken ve geç donlardan da etkilenmez. Sıcak, kurak, ru¨zgârlı yerlerde kent içinde gayet iyi gelişir. Yollara atılan tuzlardan ve hava kirliliğinden olumsuz etkilenir. Pitoreks göru¨nu¨mu¨ nedeni ile park ve bahçelerde tek başına ya da gruplar halinde kullanılır. Serbest geliştiğinde, yerlere kadar uzanan bir dallanma yapar ve çok gu¨zel bir habitus oluşturur. Ru¨zgâr alan yerler ve endu¨stri bölgeleri için uygundur.

Amerika Birleşik Devletleri Oregon’daki (Pasific Coast Nurseries) fidanlıklarında 1963 yılında geliştirilmiş bir kültivardır. Boyu 15-20 m, tepe tacı genişliği 6-10 m olan, seyrek dallı, konik ya da geniş yuvarlak formlu, tepe sürgünü çok dikkat çekici, kısa boylu bir ağaçtır. Yazın yeşil yaprakları karşılıklı, 5-7 lobludur. 18 cm uzunluğunda, taze iken canlı kan kırmızısı renginde, daha sonra deri gibi parlak, erguvani siyah ile kırmızı arasında değişen bir renge sahiptir. Sonbahar renklenmesi kırmızıdır. Çiçek kurulları dik durumlu, saplıdır. Yapraklanmadan önce çiçeklenir. Parlak ve koyu kırmızı stigma ve sepaller ile sarı renkli petal ve stamentler dikkat çekici bir kontrast oluşturur. Meyveleri, kök sistemleri, yetişme ortamı ve toprak istekleri bakımından ana türe benzemektedir. Turba ve bataklıklar dışında her tür toprakta yetişir. Kent içinde hava kirliliğine dayanıklıdır. Güneşli ve yarı gölgeli yerlerde, taze kumlu, balçıklı, çok az asidik veya alkali, humus tabakası ile kaplı topraklarda çok iyi gelişir. Küçük bahçeler ve yol ağaçlandırması için çok uygundur.

Doğu Asya’da Çin’de, doğal yayılış gösterir. Boyu 30-40 m, tepe tacı genişliği 7-10 m’dir. Önceleri dar piramidal, daha sonra geniş, yayvan formlu bir ağaçtır. Gövde kabuğu koyu gri yeşil ve çatlaklıdır. Dallar du¨zensiz ve birçok kola ayrılmıştır. Yazın yeşil yapraklar 10 cm genişliğinde, paralel damarlı, uzun saplı, yaprak ayası yelpazemsi, kalın-derimsi, taze yeşil renkli; sonbaharda altın sarısı bir renk alır. İki evciklidir. Erkek çiçekleri bir sap u¨zerinde dizili ve sarkık, dikkat çekmez; dişi çiçekleri uzun bir sapın ucundadır. Nisan – mayıs aylarında çiçeklenir. Dış kısmı etlenmiş, iç kısmı odunlaşmış 2-2.5 cm çapındaki tohumları olgunlaştığında bu¨trik aside benzeyen kötu¨/nahoş bir koku salar. Ilıman iklim bölgelerinde gu¨neşli ve yarı gölgeli yerlerde kuru nemli kumlu ve killi topraklarda yetişir. Farklı tu¨rdeki topraklara oldukça toleranslıdır, fakat genellikle gu¨neşli alanlarda taze, derin, geçirgen, besin bakımından zengin hafif asitli ve alkali toprakları tercih eder. Kent iklimine, kış soğuklarına dayanıklıdır; toprak istekleri bakımından da kanaatkârdır. İyi su¨rgu¨n verir. İyi bir form kazanması için serbest yetiştirilmelidir. Park ve bahçelerde soliter veya 2-3’u¨ bir arada, ya da dar cadde ve yollarda yol ağacı olarak kullanılır. Bu¨yu¨k saksı içinde de kullanılır. Sıcağa toleranslı, buzlanmaya dayanıklı, hastalık ve zararlılardan etkilenmeyen, hava kirliliğine karşı son derece dirençli bir tu¨r olması nedeniyle, Japonya’ da şehir içi yol ağacı olarak en çok tercih edilen tu¨rlerden biridir.

Boyu 2-10 m, genişliği 1.5-3 m’dir. Boylu çalı kısa boylu ağaçtır. Sık dallı, yukarı doğru yönelen dallarıyla dikkat çeker. Yavaş büyüyen bir çalıdır. Her dem yeşil, ters yumurta biçimindeki yaprakları; 10 cm uzunluğunda ve deri gibi serttir. Yaprakların üst yüzü parlak koyu yeşil alt yüzü açık yeşildir. Çiçekleri; beyaz, daha sonra sarımsı ve büyük çan şeklinde olup 2.5 cm genişliğindedir ve güzel kokuludur. Çiçekleri sürgün uçlarında gruplar halinde yer alır. İlkbahar ile ilkyaz arasında çiçeklenir. Yuvarlak, odunsu ve sarı kahverengi kapsüllerinin içerisinde kırmızı tohumları vardır. Tohumları 1.5 cm kadar uzunluktadır. Korunaklı, güneşli ve yarı gölgeli yerlerde iyi yetişir. Az da olsa dona karşı dayanıklıdır. Bahar aylarında radikal bir şekilde gövdeleri gök boğazına kadar kesilerek gençleştirilir. Taze, nemli, balçıklı, besin maddesi bakımından zengin, iyi drenajlı kış aylarında kuru topraklarda iyi yetişir. Pittosporum tobira ‘Nana’ Bodur Pitosporum Boyu 0.8- 1m, genişliği 1-1. 5m’dir. Alt dalları toprağa doğru yatmış şekildedir. Yuvarlak şekilde gelişir ve bodur formludur. Budama yapılması gerekir. Yetiştirme ortamı ihtiyaçları Pittosporum tobira gibidir.

Kuzey Amerika’nın doğu ve güney bölgelerinde doğal olarak yetişir. Boyu 20-30 m, tepe tacı genişliği 8-15 (-20)m’dir. Tepe tacı gevşek, seyrek dallı yuvarlak formlu bir ağaçtır. Sürgünler zigzaglı, kırmızı kahverengi, daha sonra zeytin yeşili kahverengi ve gri, tek ya da üç çatallı, 8 cm kadar uzunlukta, kahverengi dikenlerle kaplıdır. Yaşlı gövdelerde dikenler 20 cm kadar olabilir. Gövde kabuğu gri kahverengi, plakalar halinde soyulur. Yazın yeşil yaprakları 20 cm uzunluğunda, tek ya da çift katlıtüysü, 20-30 yaprakçıktan oluşur, mızrak şeklindeki yaprakçıklar 1×3 cm büyüklüğündedir. Sonbaharda yapraklar altın sarısı bir renk alır ve kışın dökülür. Çiçekleri yeşilimsi-beyaz, küçük ve etkisiz, 5-7 cm uzunluğunda hoş kokulu, nektar bakımından zengin çiçek salkımları oluşturur. Haziran ve temmuz aylarında çiçeklenir. Meyveleri bakla şeklinde, 3 cm genişliğinde, 30-40 cm uzunluğunda, deri gibi parlak koyu kahverengi, yassı, orak veya muz gibi eğri ve uzun eksen etrafında kıvrılmıştır. Dekoratif ve ilkbahara kadar dallarda kalır. Tohumları tespih tanesi kadar, yassı, sert ve parlak kahverengi, oval ve 5-6×10-12 mm büyüklüğündedir. Güneşli ve az güneşli, asidik ve alkali topraklar üzerinde yetiştirilebilir. Kent iklimine dayanıklıdır. Hızlı gelişen, yetişme ortamı istekleri az olan, hastalık ve zararlılardan uzak, kirliliğe ve aynı zamanda kuraklığa karşı dayanıklı, farklı toprak şartlarına ve tuz etkisine karşı adaptasyon sağlayabilen bir park ağacıdır. Park ve bahçelerde soliter, dar mekânlarda yol ağacı olarak ya da saksı içinde kullanılır. Budamaya çok uygundur. Endüstri bölgelerinde dikenli çit tesisinde kullanılır. Dikenlerinden dolayı çocuk oyun alanlarına getirilmesi sakıncalıdır.

Kışın yaprak döken bitkidir. Çınar yaprağını andıran, saçaklı, sık yaprakları vardır. Sonbaharda yaprakları renk gösterisi yapar. Genel olarak soğuğa ve olumsuz koşullara dayanıklı olmalarının yanı sıra kurak yerlerde sık sık sulanmaları gerekir. İyi drene olmuş zengin toprak istekleri vardır aksi halde tatminkâr bir gelişme göstermezler. Bu bitkinin az budanması gerekir. Sık ve yuvarlak bir tepe yapar.

Avrupa ve Batı Asya’nın dağlık kesimlerinde doğal olarak yetişir. Ülkemizde ise doğal yayılışı çok sınırlıdır. Boyu 25-30 m, tepe tacı genişliği 15-20 m’dir. Yuvarlak, formlu boylu bir ağaçtır. Gövde kabuğu incedir ve pullar halinde soyulur. Sürgünler zeytini yeşil, kış tomurcukları ise yeşil renktedir. Yapraklar karşılıklı, 8-18 cm genişliğinde ve 5 lobludur. Çınar yaprağını andırır. Üst yüzü koyu-yeşil, alt yüzü grimsi tüylüdür. Sonbaharda sarı ya da kahverengimsi sarı bir renk alır. Çiçekleri sarımsı-yeşil, 12 cm uzunluğunda, aşağıya doğru sarkan çiçek kurulları mayıs ve haziran aylarında oluşur. Arılar için önemli bir besin kaynağıdır. Kanatlı meyveleri kırmızımsı renktedir. Kanatları arasında dar bir açı vardır. Ilıman ve serin iklimlerde (dağlık bölgelerde), güneşli ve yarı gölgeli yerlerde, kuru-taze, derin balçıklı topraklar üzerinde iyi yetişir. Nem sever. İyi bir park ve yol ağacıdır. Grup kompozisyonlarında, soliter ve kitle ağacı olarak kullanılır. Çok dekoratif kültür çeşitleri de önemlidir.

Her dem yeşil çalıdır. Sert, derimsi, koyu yeşil yaprakları vardır. Yatay gelişme gösterirler. İlkbaharda açan çiçekleri beyaz sonra sarıdır. Çiçek kurulları şemsiyemsi salkım şeklinde, keskin kokuludur. Meyveleri kapsüllüsü içinde kırmızı renkli ve zehirli yapışkan bir tohum içerir.

Amfac Cole fidanlıklarında 1954 yılında elde edilmiştir. Boyu 8-12 m, genişliği 6-7 m’dir. Geniş tepe çatılı, silindirik formlu ve seyrek dallıdır. Parlak gri renkte bir kabuğa sahiptir. Sürgünlerin uçları altın sarısı rengindedir. Dikenleri yoktur. Almaçlı dizilmiş, tek ya da çift tüysü yapraklıdır. Yaprakçıkların uzunluğu 2-3 cm dar ve sivri uçludur. 20-30 cm uzunluğunda yaprak üzerinde yer alır. Yapraklar altın sarısı renklidir, daha sonra açık sarı bir renk alır, sonbaharda ise kahverengiye dönüşür. Beyaz çiçekleri küçük çiçek kurullarında toplanmıştır. Çiçeklenme haziran ayında olur. Meyveleri yoktur. Kök sistemi, yetişme ortamı ve toprak isteği ve diğer özellikleri ana türe benzemektedir. Don zararlarına karşı ana türe göre daha hassastır.

Kuzey Amerika’nın doğusunda ve Kanada’da doğal olarak yetişir. Boyu 15-20 m, tepe tacı genişliği 8-10 m’dir. Kalın dallı ve yuvarlak formlu bir ağaçtır. Gövde kabuğu gri renkli ve çatlaklıdır. Dal ve sürgünleri gri veya yeşilimsi kahverengidir. Yazın yeşil yaprakları 8-15 cm büyüklüğünde ve 3-5 lobludur. Yaprak sapı uzun, yapraklar ince, üst yüzü mat yeşil, alt yüzü berrak yeşil ve tüysüzdür. Sonbaharda altın sarısı veya portakal kırmızısı bir renk alır. Çiçekler yeşilimsi sarı renklidir. Çiçek kurulu 3-7 cm, şemsiye şeklinde, tüylü, ince uzun saplıdır. Çanak yapraklar çan biçimindedir. Nisan ayında yapraklanmadan önce çiçeklenir. Kanatlı meyveleri 4 cm, tüysüz, uca doğru geniş, birbirine paraleldir. Meyve sapı 2-4 cm boyundadır. Güneşli ve gölgeli yerlerde, geçirgen ve çok az asidik olan topraklarda gayet iyi gelişir. Dona dayanıklıdır. Budamaya iyi tolerans gösterir. Sonbahar renklenmesi dikkat çekici olduğundan geniş alanlarda soliter ya da grup olarak kullanıldığında çok etkileyicidir.

Güneydoğu Avrupa’dan Batı Asya’ya (Himalayalara)kadar olan geniş bölgede doğal yayılış gösterir.Ülkemizde de her bölgede akarsu yataklarında, çeşme ve kaynakların bulunduğu yerlerde yetişir. 25-30m boylanır. Yanlara ve yukarıya doğru uzanan kalın güçlü dallarıyla çok geniş ve yüksek, yuvarlak bir tepe çatısı oluşturur. Tek başına bulunduğu yerlerde tepe çatısının genişliği 20-25 m olabilir. 5 m’den daha fazla gövde çapı yapar. Kalın ve sağlam gövdenin kabuğu gri ile yeşilimsi beyaz arasında değişen bir renge sahiptir. Gövdenin dallara kadar olan kısmı genellikle kabukludur. Kabuğu yavaş yavaş ve küçük pulcuklar halinde kavlar. Bu özelliği nedeniyle batı çınarından kolayca ayrılır. Yazın yeşil, almaçlı dizilmiş yaprakları 15-30 cm genişliğinde ve 5-7 lobludur. Lobları derin oyuntulu kenarları düz veya kaba dişlidir.Yaprakların üst yüzü deri gibi parlak ve açık yeşil renklidir. Mayıs ayında çiçek açar, sarı yeşil çiçekleri top şeklinde başçıklar oluşturur. Meyveleri 2-2.5 cm çapında, dikenli kahverengi küre şeklinde bileşik meyvedir. 2-6 tanesi, uzun bir sap üzerinde yer alır, kış aylarında da uzun süre bitki üzerinde kalır. Ilıman iklim bölgelerinde, tam güneşli veya yarı güneşli olan yerlerde, derin ve yeterince nemli, nötr veya çok alkali toprakları tercih eder. Genel olarak lokal iklim koşullarına kolaylıkla uyum sağlar. Genç bitkiler donlara karşı biraz hassas, sıcağa ise çok dayanıklıdır.Yürek şeklinde kazık kök oluşturur. Çok güçlü, ihtişamlı görünümüyle yollar ve parklar için ideal bir ağaçtır.Park ve bahçelerde iyi bir kitle, gölge ve yol ağacıdır, soliter de kullanılır.

Japonya’da doğal olarak yetişir. Boyu 10 m’dir. Orta Avrupa’da genellikle boyu 3-5 m’dir. İlginç görünümlü geniş bir çalıdır. Kış aylarında çiçek açar. Hava kirliliğine karşı dayanıklıdır. Yaprakları 5-10 cm uzunluğunda Alnus incana’nın yapraklarına benzer. Sonbaharda çok dikkat çekici kırmızı bir renk alır. Taç yaprakları canlı sarı renkte ve 2 cm uzunluğundadır. Çanak yapraklar geriye kıvrılmış ve erguvani renktedir. Hava şartlarına göre ilk çiçek açan bitkilerdendir. Ocak ve mart aylarında çiçeklenir. Çok değerli bir soliter bitkidir.

Balkan yarımadasında doğal olarak yetişir. Boyu 20-25 m, tepe tacı genişliği 15-20 m’dir. Yuvarlak formlu, kalın dallı ve kaba dokulu bir ağaçtır. Gövde kabuğu kırmızımsı kahverengi ve çatlaklıdır. Tomurcukları çok iri, kırmızı kahverengidir. Yaprakları karşılıklı, ışınsal olarak dizilmiş ve 25 cm uzunluğundadır, 5-7 yaprakçıktan oluşmuştur. Yaprakların üst yüzü koyu yeşildir. Sonbaharda canlı berrak sarı ile kahverengi arasında bir renk alır. Çiçekleri beyaz, sarı ve kırmızı noktalar şeklinde lekelidir. Başak formlu çiçek kurulu 20-30 cm uzunluğundadır. Mayıs ayında çiçeklenir. Meyveleri 3-4 cm çapında, üzeri etli, parçalı, kalın, dikenli ve kısa saplıdır. İçinde parlak koyu kahverengi kabuklu 1-2 tohum (kestane) bulunur. Ilıman iklim bölgelerinde, sıcak, güneşli ve yarı gölge yerlerde; normal, derin, taze ve yarı nemli balçıklı topraklarda iyi yetişir. Derine kök salar. İyi bir toprak tutucudur. Taşlık, kayalık yerlerde bile iyi gelişir. Çok iyi bir park ve yol ağacıdır. Koyu gölge oluşturur. Soliter olarak kullanıldığında simetrik formuyla çok etkileyicidir. Sıkılaşmış topraklarda iyi gelişim gösteremez. Erimiş tuzlardan da olumsuz etkilenir. Arılar için önemli bir besin kaynağıdır. Çok iyi bir kitle, park, gölgeleme ve alle ağacıdır. Kaba dokusu nedeniyle kapalı mekânlardan uzaklarda kullanılmalıdır.

Her dem yeşil çalıdır. Şirin yaprakları ve geç açan çiçekleri gösterişlidir. Küçük yapraklıdır. Aşırı rüzgârlı bölgelere rahatlıkla adapte olurlar. Sahil kesimlerde ve ılıman bölgelerde rahatlıkla yetişir.

İngiltere’de elde edilmiş bir külti vardır. Boylu, şemsiyeyi andıran tepe tacı ile dikkat çeker. Hızlı büyür. Yazın yeşil yaprakları büyük, el gibi parmak şeklindedir. Yaprakların üst yüzü koyu yeşildir. Çiçekleri sarı yeşil renklidir ve yuvarlak çiçek kurullarında yer alır. Meyve yuvarlak, dikenli ve kahverengidir. Sonbahar aylarında olgunlaşır. Ilıman iklim bölgelerinde gayet iyi yetişir. Killi topraklarda en iyi gelişimini gösterir. Güneşli yerlerde gelişimi çok iyidir. -25°C’ye kadar donlara dayanıklıdır. Hava kirliliğine ve donmaya karşı toleranslı olup gövde kabuğu plakalar halinde dağılır.

Fransa’da geliştirilmiş olan bir kültivardır. Boyu 20-30 m, tepe tacı genişliği 12-15 m’dir. Ana türe çok benzeyen fakat onun kadar büyük olmayan bir kültivardır. Boylu kubbe şeklinde simetrik bir tepe çatısına sahiptir. 10-25 cm uzunluğundaki bileşik palmat yapraklar 5-7 yaprakçıklıdır. Koyu yeşil renkli yaprakların sonbahar renklenmesi ise parlak canlı kahverengi arasında değişir. Saf beyaz ve çoğunlukla katmerli steril çiçeklere sahiptir. Çiçeklenme dönemi ana türden daha uzundur. Çok ender olarak meyve oluşturur. Kök ve yetişme ortamı özellikleri, toprak istekleri bakımından ana türe benzer. Çok ender olarak meyve oluşturduğundan yol ağaçlandırması için çok uygundur.

Yeni Zelanda’da deniz kenarındaki dik kayalıklarda doğal olarak yetişir. İrlanda’nın benzer yetişme ortamlarında da doğallaşmıştır. Boyu 1.5 m’dir. Her dem yeşil bir çalıdır. Çiçekleri hermafrodittir. Tozlaşma arılarla olur. Hafif kumlu ve orta derecede balçıklı topraklarda iyi yetişir. İyi drene olmuş toprakları tercih eder ancak besin maddesi bakımından fakir olan topraklarda da yetişebilir. Asidik, nötr ve bazik olan topraklarda özellikle alkali derecesi çok yüksek olan topraklarda gayet iyi gelişir. Güneşli yerlerde yetişir. Nemli toprakları tercih eder. Fakat bitkiler verimsiz olan topraklarda donlara karşı daha dayanıklıdır. Denize açık olan yerlerde deniz tuzlarına karşı çok toleranslıdır. Atmosferik kirliliği de tolere eder. Çit olarak kullanılır. Birçok toprakta çok ıslak yani turbalık özelliğine sahip değilse ya da çok kuru değilse her türlü toprakta yetişebilir. Kuraklığa karşı dayanıksız ancak rüzgâra ve denizden gelen esintilere dayanıklılık gösteren bir türdür. Dekoratif değeri çok yüksektir. Kelebekleri kendine çeker. Bu cinse ait bitkiler, bal mantarına karşı oldukça direnç gösterir. Üretimi için tohumlar ilkbahar aylarında seralara ekilir. Tohumların üzerine kurumaması için kompost atılır. Genç fidecikler büyüdüklerinde yerlerinden alınır ve dış mekâna götürülür. Olgun odunsulardan çelikler elde etmek suretiyle yetiştirilmesi mümkündür.

Platanus occidentalis ve Platanus orientalis türlerinin melezidir. Boyu 30-40 m, tepe tacı genişliği 15-25 m’dir. Kalın dallı, yuvarlak formlu bir ağaçtır. Gövde kabuğu yeşilimsi beyaz ya da sarımsıdır; büyük plakalar halinde kavlar. Soliter olarak serbest büyüdüğünde, yaşlı ağaçlarda alt dallar bazen toprağa kadar sarkar. Yazın yeşil, almaçlı yaprakları 12-25 cm genişliğinde ve 3-5 lobludur. Yaprakların üst yüzü parlak koyu yeşildir. Yapraklar uzun süre ağaç üzerinde kalır; sonbahar renklenmesi sarıdır. Çiçekleri dikkat çekmez; çiçeklenme ile yapraklanma aynı dönemde olur. Meyvesi 2-2.5 cm çapında, dikenli küre şeklinde bileşik meyvedir. Çoğunlukla ikisi, bazen tek bir tane veya üçü bir arada 10 cm uzunluğunda bir sap üzerinde yer alır ve ilkbahara kadar bitki üzerinde kalır. Ilıman iklimlerde, güneşli, sıcak yerlerde çok farklı toprak şartlarında yetişir ancak en iyi gelişimi, nötr veya çok az alkali özelliğe sahip derin balçıklı topraklarda gösterir. Sıcak yerleri sever, mekanik yaralanmalara, endüstri gazlarına, ekstrem iklim koşullarına dayanıklıdır. Budamaya karşı toleranslıdır. Küp, prizma veya topiary şeklinde budanabilir. Sık dallanması ve kent iklimine dayanıklı olması nedeniyle kentlerde ve parklarda yol ağacı olarak, kitle ve grup şeklinde veya soliter olarak kullanılır. Gezinti ve yürüyüş yerleri için estetik açıdan en değerli ağaçlardan biridir. Şemsiye formlu kültivarları vardır.

Orta Amerika’nın kurak bölgeleri ve Akdeniz ülkelerinde doğal olarak yetişir. Boyu 1.5-2 m, genişliği 2-3 m’dir. Büyüme şekli boyundan fazla yayılan ve yavaş gelişen bir bitkidir. Bol ışık ve sıcaklık sever. Su istekleri azdır. Bir kez meyve veren stolonlu çok yıllık bir bitkidir. Yapraklar tabanda rozet formunda ve etli, tabanlarında geniş bir kınla sarılı, 100-200 x 7-25 cm, hemen hemen tüysüz, kenarda dikenli, dişli ve uçta sağlam yapılı siyah, 2-3 cm’lik bir dikenle sonlanır. Çiçek durumu dar piramit şeklinde; sarımsı yeşil renkte, uçta küt, beyaz uzun yumuşak sık tüylüdür. Tüm yaşamı boyunca iri etli yapraklarında, sadece bir kez açacak çiçek için besin biriktirir. Sapıyla birlikte yaklaşık 4.5-6 (7.5) m uzunluğundaki çiçeğin ömrü tam olarak bilinememektedir. Bitki ömrü ise 25 yıldır. Bu nedenle Century Plant (Asırlık Bitki) adı ile tanınmıştır. Kış soğuklarından hoşlanmaz. Özellikle güney ve batı bölgelerimizin kıyı kesimlerinde, açık alanda ve çim alanları üzerinde, grup ya da soliter olarak kullanılır.

1838 yılında İrlanda’da ıslah edilmiş ve geliştirilmiş bir çeşittir. Boyu 6-20 m’dir. Sarılıcı bir çalıdır. Geniş alanları kaplayan bir yer örtücüdür. Hava kökleri sayesinde duvarlara ve ağaçlara tırmanır. Hızlı gelişen bir türdür. Tek bir bitki 3 ile 4 yıl sonra 9 m² bir alanı kaplar. Gövde kabuğu yeşil renklidir. Çok sık gri yıldız tüylerle kaplıdır. Sürgünlerin uç kısımları koyu kahverengi kırmızı renklidir. İnternodlar 5 ile 7 cm’dir. Her dem yeşil yaprakları almaçlı dizilmiştir, 5 lopludur. Loplar üçgen şeklindedir. Orta lop yan loplara göre biraz daha uzundur. Hedera helix’ in yapraklarından daha büyüktür. 7 ile 7.7 cm genişliğindedir. Yaprakların üst yüzü mat yeşil renktedir. Açık gri veya açık yeşil damarlarla kaplıdır. Yaprak sapları mor yeşildir. Hafif yukarıya doğru dönmüş yapraklar bu varyete için çok tipiktir. Yeşil sarı çiçekleri yuvarlak şemsiyeler şeklinde eylül ile ekim aylarında oluşur. Meyveleri bezelye büyüklüğünde siyah mavidir. Son zamanlarda yapılmış testlere göre meyveler son derecece zehirlidir. Kök sistemi çok sığdır. Yatay olarak uzanan çok sayıda kılcal köklerden oluşmaktadır. Kış donlarına karşı Hedera helix kadar dayanıklı değildir. Karasal iklim bölgelerinde ağır don şartlarından ve kış güneşinden olumsuz etkilenir. Gölgeli alanları daha çok tercih eder. Diğer özellikleri Hedera helix’in özelliklerine benzemektedir.

Güney Afrika’da doğal olarak yetiştir. Boyu 3-6 m, genişliği 1-3 m’dir. Çok dallı ve sarılıcı bir bitkidir. Başlangıçta dik büyür. Daha sonra dik açılarla ve yanlara doğru uzanan dallarıyla gelişimini sürdürür. Yaprakları; her dem yeşil, uzunlamasına yumurta biçiminde ve mat renktedir. Çok küçük yaprak uçlarına sahiptir. Yaprağın üst yüzü orta derecede ya da açık yeşildir, zaman zaman mavi-gri bir renk de alabilir. Alt yüzünde çok sayıda küçük beyaz pullar görülür. Yaprağın uzunluğu 6 cm kadardır. Tüp şeklinde, açık mavi çok sayıda çiçekleri sürgün uçlarında şemsiye şeklindeki çiçek kurullarında yer alır. Çiçekler 4 cm kadar uzundur. Phlox’un yapraklarına benzer. Çiçek kurulları 15 cm uzunluğundadır. Çiçekler yaz boyunca bitki üzerinde kalır. Korunaklı güneşli yerlerde iyi gelişir. Az da olsa donlara karşı dayanıklıdır. Orta sıcaklıktaki seralarda korumak gerekir. İlkbahar aylarında gerekli olduğunda gövdeler seyreltilir. Budamaya tolerans gösterir. Kış aylarında kuru, balçıklı, besin maddesi bakımından zengin, iyi drenajlı topraklarda çok iyi yetişir.

Asya’nın tropikal bölgelerinde ve İran’da doğal olarak yetişir. İnce ve hafif dokulu bir ağaçtır. Boyu 10-12 m, tepe tacı genişliği 6 m’dir. Yayvan ve dağınık formlu bir ağaçtır. Hızlı büyür. Gövde kabukları tanelidir. Çift katlı tüysü bileşik yaprakları 40-60 yaprakçıktan oluşur. Haziran ve temmuz aylarında açan çiçekleri açık pembe renkli ve güzel kokuludur. Baklaları 10-20 cm uzunluğunda ve tanelidir. Sıcak ve ılıman iklimlerde yetişir. Güneşli yerleri, taze, serin ve derin toprakları sever, ağır topraklarda da yetişebilir. Donlara ve rüzgâra karşı duyarlıdır. Ön bahçelerde, bina yakınlarında, parklarda soliter ya da küçük gruplar halinde kullanılır. Rüzgârdan korunaklı yerlere getirilmelidir.

Her dem yeşil bir çalıdır. En önemli çiçekli çalılardan bir tanesidir. Tropik bölgelerde, Kaliforniya’nın en sıcak olan bölgelerinde boyu 4,5 m’dir. Deri gibi parlak yaprakları büyüklük ve tekstür bakımından farklılıklar gösterebilir. Büyüme şekli de sık dallı kısa boylu veya seyrek dallı açık formlu olabilir. Çiçekleri 6-12 cm genişliğinde olabilir. Tek tek ya da ikisi bir arada bulunur. Çiçek rengi beyaz ile kırmızı arasında değişen renklerde olabilir. Pembe, sarı, kayısı renginde ve hatta portakal renginde çiçekleri olabilir. Drenajı iyi olan topraklarda iyi yetişir. Bunu anlayabilmek için önce yaklaşık 45 cm derinliğinde ve 45 cm genişliğinde bir çukur açılır ve su ile doldurulur. Eğer su 1 saat içinde boşalmamışsa o zaman bir başka dikim yeri aranır. Genellikle drenajı artırabilmek için bitki yükseltilmiş yastıklarda ya da saksıda yetiştirilir. Bitkiler yetişme ortamı şartları bakımından güneşli sıcak dondan ve rüzgârdan korunmuş yerlerde gayet iyi yetişir. Sıcak olan iç kısımlarda genellikle öğleden sonra güneşin çok sıcak ve kısmen gölgeli olması halinde gayet iyi yetişir. Kış aylarında sıcaklıkları sık sık -1 °C’ın altına düştüğü yerlerde donlara karşı en dayanıklı olan varyeteler bile çatı örtüsü eklinde bir korumaya ihtiyaç duyarlar. Ya da her dem yeşil bir ağacın altında yetişirler. Sıcaklıklar daha da aşağı düşüyorsa bitkiler saksılara dikilmeli ve kış boyunca iç mekânlarda tutulmalıdır. Bir yıllık bitkiler şeklinde yetiştirilmesi isteniyorsa yeni elde edilen bitkiler her sonbahar dışarı dikilmelidir. Nisan ayından eylül ayına kadar bitkiler aylık olarak gübrelenmelidir. Saksı bitkilerine ayda iki defa gübre verilmelidir. Gelişimin daha iyi olması ve dayanıklılığın artması için sulama derine gidecek şekilde sık sık yapılmalıdır. Varyetelerin hepsi afitlere karşı dayanıksızdır veya hassastır. Perde bitkilenmesi olarak kullanılabilir. Bunun dışında saksıda ya da espalya şeklinde ya da çalı olarak kısa boylu ağaç şeklinde yetiştirilmesi mümkün. Olgun bitkilerin daha iyi gelişmesi için yaşlanmış dalların ilkbahar başlarında 1/3 oranında kesilip alınması gerekir. İlkbahar ve yaz aylarında dalların uç kısmının kesilmesi çiçek verimini artırır. Dallanması kötü olan genç bitkiler makaslanmalıdır. Böylece ilkbaharda iyi bir dallanma strüktürü oluşturma imkanına sahip olurlar. ABD’nin batı bölgelerinde kullanılan çok sayıda varyeteleri bulunur. Bunlardan birkaçı aşağıda verilmiştir. ‘Agnes Galt’, ‘America Beuty’, ‘Brilliant’, ‘Butterfly’, ‘California Gold’, ‘Delight’, ‘Crown of Bohemia’, ‘Flamingo Plume’, ‘Florida Sunset’


Meksika’da doğal olarak yetişen, yumrulu, çok yıllık otsu bitkilerdir. Çiçekleri beyaz tüp şeklinde başağı andıran çiçek kurullarında gevşek bir şekilde yer alır. Çiçeklenme zamanı yaz ortası ile güz sonu arasındadır. Rozet yaprakları uzun dar gramine yapraklarına benzer. Sade olan formları çok narin görünümlüdür. Katmerli olan varyetesi ‘The Pearl’ en fazla bilineni ve en fazla bulunanıdır. Uzun ince yumruyu andıran kökleri daima yeşil bir sivri uca sahiptir. Bu da bitkinin canlı ve sağlıklı olduğunu gösterir. Yetiştirilmesi esnasında yumrulu begonyalar gibi iç mekânlarda yetiştirilmeli, toprak ısındıktan sonra dışarıya dikilmelidir. Dikim derinliği 5 cm olmalı ve bitkiler arasındaki mesafe 5-15 cm olmalıdır. Sürekli olarak sıcak, kısmen gölgeli yerlere ihtiyaç gösterir. Yapraklandıktan sonra su verilmeli veya büyüme döneminde miktarı artırılmalıdır. Toprak veya su alkali özelliğe sahipse verilecek gübreler, asidik özelliğe sahip gübreler arasında seçilmelidir. Sıcak bölgelerde bahçe bitkisidir. Soğuk bölgelerde saksılarda yetiştirilir. Don tehlikesi geçtikten sonra dış mekânlara alınır. Özellikle güçlü ve kuvvetli kokusu ile dikkat çeker. Yapraklar sonbahar aylarında sararıp kuruduğunda topraktan çıkarılmalı ve sıcak bir yerde saklanmalıdır ya da 3 yumru 15 cm’lik bir saksı içine dikilmeli ve yukarıda anlatıldığı şekilde bakım yapılmalıdır. Genellikle yumru kökler 1 yıl sonra çiçek açar. Her 4 yılda bir bitki kökleri ayrılmalıdır.

Avrupa ve Asya’da doğal olarak yetişir. Boyu 15-20 (25) m, tepe tacı genişliği 10-12 (14) m’dir. Oval formlu seyrek dallanma gösteren pituresk formlu bir ağaçtır. Gövde ve sürgünler yeşil kahverengi, taze sürgünler yapışkan, kabuk daha sonra koyu yeşil ve uzunlamasına çatlaklıdır. Yaprakları çok sıralı sarmal dizilmiş, ters oval biçimli, 4-10 cm uzunluğunda, 3-7 cm genişliğinde, yapışkan, üst yüzü koyu yeşil, alt yüzü açık yeşil ve kenarları hafif dişlidir. Sonbaharda ya da kışın görünen kozalakçıkları 1-2 cm büyüklüğündedir. Sıcak ve serin iklimlerde, güneşli ve yarı gölge yerlerde, minerallerce zengin, taze ıslak ve hafif asidik topraklarda, azotça zengin sularda ve turbalıklarda yetişir. Toprak ıslaklığına 1-2 ay dayanır. Köklerindeki yumrular yardımıyla, havanın azotunu tutarak kuru ve fakir topraklarda da yetişebilir. 20 m’ye kadar yayılan zengin kökleriyle toprak içindeki besinlere de ulaşabilir. Kent iklimine ve rüzgâra dayanıklıdır. Rüzgâr koruyucu olarak ya da maden ocaklarından çıkarılan mineral toprak yığınlarının ağaçlandırılmasında, akıcı yamaçların tutulmasında, erozyon kontrolünde kullanılır. İyi bir toprak ıslah ağacıdır. Gruplar halinde ya da soliter kullanılır

Kuzey Afrika, Güney ve Orta Avrupa ile Orta Asya’ya kadar uzanan çok geniş bir alanda doğal yayılış gösterir. Ülkemizde doğal olarak yetişir. Boyu 30 m, tepe tacı genişliği 10-12 m olan kalın dallı, yuvarlak formlu bir ağaçtır. Gövde kabuğu grimsi beyaz renklidir, yaşlandığında kabuk üzerinde derin çatlaklar oluşur. Genç sürgünleri ve tomurcukları yumuşak beyaz tüylerle kaplıdır. Yaprak sapları tüylü, 6-12 cm uzunluğunda, yaprakların üst yüzü koyu yeşil, alt yüzü beyaz yumuşak tüylüdür. Yapraklar yumurta biçiminde, 4-8 cm uzunluğunda ve 3-6 cm genişliğindedir. Kaba dişli lobludur fakat uzun sürgünlerde 3-5 lobludur. Yaprak tabanı yürek şeklindedir. Iki evciklidir. Erkek çiçekleri (kedicikler) 3-7 cm uzunluğundayken dişi çiçekler biraz daha kısadır. Tohumları küçüktür ve tüy demetleriyle kaplıdır. Kent içinde mümkünse erkek fertlerin kullanımına özen gösterilmelidir. Tohumların pamukçuk şeklindeki tüy demetleri alerjiye sebep olabilir. Karasal iklimlerde, akarsu yataklarında ve alüvyon arazide iyi gelişir. Taze nemli, besin maddesi bakımından zengin, az asidik topraklardan çok alkali topraklara kadar değişen yetişme ortamlarında gayet iyi gelişir. Adaptasyon yeteneği çok yüksektir, besin maddesi bakımından fakir olan topraklarda ve hatta tuzlu topraklarda bile yetişebilir. Dona ve kuraklığa dayanıklıdır. Bol miktarda kök sürgünü verir. Park ve bahçelerde gruplar ve kitleler halinde ya da soliter veya yol ağacı olarak kullanılır.

Çin ve Hindistan’da doğal olarak yetişir. Boyu1.5-2 m, tepe tacı genişliği 3-4 m’dir. Dik boylanır. Orta büyüklükte bir çalıdır. Gelişimi yavaştır. Çok yaşlı bireylerde boy ve tepe genişliği eşit olabilir. Gövde kabuğu gridir. Genç yaşlardan yumuşak tüylerle kaplıdır. Yazın yeşil bir çalıdır. Yapraklanma geç olur. Soğuk geçen ilkbaharlarda yeni süren yapraklar genellikle sarı-beyaz renktedir. Sonbahar aylarında ise yapraklar sarı bir renk alır. Çiçekleri çok büyüktür. Çok çekici ve güzel görünümlüdür. Bitki üzerinde tek tek bulunur. Ebegümeci çiçeklerini andırır. Haziran sonundan eylül sonuna kadar çiçekler bitki üzerinde kalır. Meyveleri kapsül şeklindedir. Kahverengi kapsüller 5 gözlüdür. Etli ve sığ kök sistemi, çoğunlukla yatay olarak yayılan kılcal köklerden oluşmaktadır. Güneşli ve çok az gölgeli korunaklı yerlerde gayet iyi gelişir. Besin maddesi bakımından zengin, nemli ya da orta derecede kuru, drenajı iyi, kumlu balçıklı, orta derecede asidik ya da alkalin topraklarda çok iyi gelişir. Besin maddesi bakımından fakir topraklarda ise çiçeklenme az olur. Genç yaşlarda don zararlarına karşı oldukça dayanıksızdır. Sert geçen kışlarda donar ve ölür. Fakat bu durum Hibuscus’u çok fazla etkilemez. Daha sonra yapılacak olan makaslama ve don zararı sonuncunda bitki kendisini kolaylıkla yenileyebilir. Çok uzun süren kuraklık dönemlerinde tomurcuklarını dökerek reaksiyon gösterir. Sıcak yerleri tercih eder. Kent içindeki yetişme ortamlarına da tolerans gösterir.

Kuzey Avrupa’da doğal olarak yetişir. Çok soğuk zonların dışında, nemli ve kuru topraklarda yayılış gösterir. Boyu 1.5 m, genişliği 1.5 m olan, sık dallı küçük bir çalıdır. Yazın yeşil yaprakları; almaçlı, 3-7 eliptik ve mızrak şeklinde uzun yaprakçıklara sahiptir. 1-3 cm uzunluğunda yeşil renklidir. Haziran ayı başından ekim ayına kadar çok sayıda çiçek oluşturur. Çiçekleri sarı renklidir ve 3 cm genişliğindedir. Sığ, yayılıcı, derine giden ana köklerin yanında çok sayıda kılcal kök oluşturur. Güneşli ve az gölgeli yerlerde, iyi drenajlı topraklarda ve her türlü bahçe toprağında iyi yetişir. Donlara karşı dayanıklıdır. Güneşli alanlarda daha fazla çiçek açar. Mayıs ayından ağustos ayına kadar canlı sarı renkli çiçekleriyle dikkat çeker.Toprak isteği çok azdır. Bol güneşli-güneşli yerlerde, kuru asidik topraklarda yetişir. Gruplamalarda ya da çit tesisinde ve çiçek tarhlarında kullanılır.

Japonya, Kore ve Tayvan’da doğal olarak yetişir. Hızlı büyüyen bir türdür. Hava kökleri ve tutunucu kökleriyle vatanında 15-20 m boylanabilir. Orta Avrupa’da en fazla 7 m’ye kadar tırmanmaktadır. Soliter bitki olarak yetiştirildiğinde ise 2 m boylanır. Sürgünleri kırmızı kahverengidir. Yaşlı kabukları şeritler halinde dökülür.Yaprakları yürek şeklindedir.Üst yüzü parlak yeşil, uzunluğu 10 cm kadardır. Çiçekler dağınık bir vaziyette 15-20 cm genişliğinde basık şemsiye şeklindedir. Çiçek kurulunun dışındaki beyaz kenar çiçekleri çok dikkat çekicidir. Çiçeklenme haziran ve temmuz aylarında olur. Donlara dayanıklıdır. Özellikle kayaların ve duvarların kaplanmasına çok uygundur. Ağaç gövdelerine de sarılabilir. Yine aynı şekilde sıcak ve güneşli alanlarda yer örtücü olarak da kullanılabilir. Etkili olabilmesi için fazla sayıda kullanılması önemlidir. Çok değerli sarılıcı bir bitkidir. Genellikle asidik toprakları tercih eder.

Boyu ve genişliği 60-100 cm’dir. Dik ve sık olarak büyüyen gövdeleri, yoğun yapraklarıyla dikkat çeker. Bileşik tüysü yaprakları sürdüğünde kahverengi kırmızı veya bronz yeşildir. Zamanla yeşile döner. Sonbaharda sarı renk alır. Genellikle seyrek büyük olan çiçekleri varyetelere bağlı olarak beyaz, pembe, karmen kırmızısı renklerinde olabilir. Haziran ile ağustos ayları arasında çiçek açar. Kış aylarında bakır renginde kahverengi tohumları oluşur. Az gölgeli ya da yarı gölgeli yerlerde yetişir. Sıcaklığa karşı duyarlıdır. Serin, nemli yerleri sever. Yağışın bol olduğu yerlerde kış donlarına karşı dayanıklıdır. Rüzgâra karşı korunaklı olan yerlerde gayet iyi gelişir. Taze, nemli, kuraklık dönemlerinde çabuk kuruyan, besin maddesi bakımından zengin, humuslu, kumlu balçık ya da balçık topraklarda en iyi gelişimini gösterir.

Japonya’da Hounshu bölgesinde doğal olarak yetişir. Boyu 1-3 m’dir. Genç sürgünleri ve çiçek kurulları tüysüzdür.Sürgünleri ve yaprakları kalın etlidir. Yaprakları geniş yumurta biçiminde ya da eliptik şeklinde, 15-20 cm uzunluğunda, uç kısmı sivri, tabanı geniş kama şeklinde, kaba testere dişli, üst yüzü parlak koyu yeşil ve alt yüzü açık yeşildir. Yaprak sapı 1-4 cm uzunluğundadır. 10-20 cm genişliğinde mavi ya da pembe çiçeklerden oluşan şemsiye şeklindeki çiçek kurulunun steril çiçekleri, pembe renkli ve 1-3 cm genişliğindedir. Çiçeklenme haziran ile ağustos ayları arasında olur. Normal şartlar altında bütün Hydrangea macrophylla çiçekleri pembe çiçeklidir. Mavi renkli çiçeklere sahip olabilmek için asit topraklara ihtiyaç vardır. Asidik toprakların pH değeri 4.5 olmalıdır. Mavi rengi belirleyen en önemli unsur alüminyum iyonların konsantrasyonlarıdır. O nedenle sulama esnasında amonyum ya da alüminyum sülfat kullanılarak elde edilebilir. Bir lt suya 3 gram katılır. 1 haftada 4 veya 5 defa sulanır. Çiçekler oluşurken 1 haftada 5 defa sulanır. Fakat yine de bazı kırmızı renkli çiçeklere sahip olan kültivarlar mavi renge dönüşmeyebilir.

P. sargentii ve P. subhirtella melezidir. İngiltere’de elde edilmiştir. 6-8 – (10) m boylanır ve 4-6 – (8)m genişliğinde bir tepe çatısı oluşturur. Geniş huni şeklindeki gevşek tepe çatısı, kat kat dizilmiş dalları ve kavisli sarkık sürgünleri ile pituresk bir forma sahiptir. Yaşlandığında şemsiye şeklini alır.Kabuğu açık kahverengidir. Yazın yeşil, almaçlı, 7-12cm uzunluğunda, 5 cm genişliğinde, elips ya da uzunlamasına elips şeklindeki yaprakların kenarı ince, sivri ve testere dişlidir. Yapraklanma zamanında koyu bronz renkli, daha sonra yaz aylarında zümrüt yeşilidir.Yaprak sapı koyu yeşildir. Yaprak orta damarı kırmızı renklidir, sonbaharda yapraklar çok dikkat çekici sarı turuncu bir renk alır. Çiçekleri pembe renkli, 4 cm çapında, genellikle üç çiçekten oluşan salkım şeklin deve yarı katmerlidir. Nispeten erken çiçek açar. Nisan ayı başında sarkık sürgünleri tamamen çiçeklerle kaplanır.Meyve oluşturmamaktadır. Yürek şeklinde derine giden ana kök ile kalın güçlü yan köklerden oluşan kök sistemi oldukça iyi gelişmiştir. Taze veya nemli derin toprakların bulunduğu güneşli yerlerde, özellikle balçıklı topraklar üzerinde çok iyi gelişir. Donlara karşı çok dayanıklıdır. Kent iklimini de toleranslıdır. Uzun süre çiçekli kalması ve yapraklarının sonbaharda olağanüstü güzel bir renge dönüşmesi nedeniyle çok çekici bir görünüme sahiptir. Küçük bahçeler, parklar ve yol kenarları için ideal bir kültivardır. Çok dikkat çekici pituresk görünümünden dolayı soliter ağaç olarak kullanılır.

Japonya, Güneydoğu Çin, Sachalin ve Güney Kurillen adalarında doğal olarak yetişir. Boyu 2 m’dir. Devamlı makaslanmak suretiyle çok sık dallı bir hale getirilebilir. Vatanında ağaç formunda gelişir ve 10 m kadar boylanır. Genç sürgünleri tüylüdür. Yaprakları eliptik ya da yumurta biçiminde, 10-15 cm uzunluğunda, uç kısmı sivri, tabanı yuvarlak ya da kama biçiminde, kenarı dişli, üst yüzü tüysüz ve alt yüzü fırça gibi tüylüdür. Yaprak sapı 1.25-2.5 cm arasındadır. Çiçekleri beyazdır. Steril kenar çiçekleri önce beyaz daha sonra pembe bir renk alır. Yaklaşık 3 cm genişliğindedir. Düzenli bir şekilde bir araya gelerek konik formlu 15-20 cm uzunluğunda çiçek kurulların oluşturur. Ağustos ve eylül aylarında çiçeklenir. Korunmuş güneşli ve yarı gölgeli yerlerde, besin maddesi bakımından zengin, iyi drenajlı, taze ve nemli asidik ve nötr toprakları tercih eder. Grup ya da soliter olarak kullanıldığında yoğun, sık dallarıyla ve çok sayıda çiçekleriyle yaz sonunda çok etkileyici bir görünüme sahip olur.

İran, Güneybatı Sibirya, Kafkasya, Kırım ve ülkemizde doğal olarak yetişir. Avrupa’da 400 yıl önce kültüre alınmış ve birçok bölgesinde doğallaşmıştır. Boyu 5-8 m, tepe tacı genişliği 4-6 m olan, dalları yukarı doğru yönelmiş, sık dallı, asimetrik tepe çatılı boylu çalı veya kısa boylu ağaçtır. Sürgünleri tüysüz yeşildir. Dalları gri kahverengi olup 2 cm uzunluğundadır ve dikenlerle kaplıdır. Yaşlı kabuklar siyah renklidir. Yaprakları yazın yeşil, almaçlı dizilmiş eliptik veya yumurta biçiminde 5-7 cm uzunluğunda, zümrüt yeşil ile canlı yeşil renktedir. Çiçekler beyaz renkli, çoğunlukla tek tek 2-2.5 cm genişliğindedir ve uzun saplara sahiptir. Çiçekler yapraklanmadan önce oluşur. Bazen yapraklanma ve çiçeklenme, mart ayının sonunda ve nisan ayının başında aynı zamanda olabilir. Meyveleri yuvarlak veya yumurta biçiminde, 2-3 cm çapında, sarı veya kırmızı, sulu ve tatlıdır. Çok iyi gelişmiş bir kök sistemine sahiptir. Ana kökler derine gider. Derine giden köklerden yan kökler oluşur. Güneşli ve az gölgeli yerlerde yetişir. Kanaatkâr bir türdür. Her tür toprak tipinde iyi gelişim gösterir fakat orta derecede kuru veya nemli, besin maddesi bakımından zengin, balçıklı toprakları tercih eder. Nötr veya alkali topraklarda da gelişimi gayet iyidir. Kış donlarına karşı çok toleranslıdır. Kent içi için çok uygundur. Hem kuru hem de nemli şartlara tolerans gösterir. Ayrıca rüzgâra karşıda dayanıklıdır. Peyzaj düzenlemelerinde çok sık kullanılan 2 önemli kültivarı Kırmızı Yapraklı Erik olarak bilinmektedir. Prunus cerasifera ‘Pissardii’ Yaprakları kırmızı kahverengidir, daha sonra yavaş yavaş çok belirgin olmayan erguvani bir renk alır. Çiçekleri beyaz ile açık pembe arasında değişen bir renktedir. Meyveleri küre şeklinde, 3 cm çapında ve erguvani kırmızıdır. Prunus cerasifera ‘Nigra’ Sürgünlerin kesiti kırmızıdır. Yaprakları, ‘Pissardii’nin yapraklarından daha büyüktür ve koyu siyahımsı kırmızı renktedir. Sonbaharda bu rengini korur, solmaz. Çiçekleri pembe renklidir.

Güney Avrupa’da doğal olarak yetişir. Yarı her dem yeşil çalıdır. Derin bir kök sistemine sahiptir. Boyu yaklaşık olarak genişliği kadardır. Boyu 2 m’dir. Yaprakları gümüşi gri, yuvarlak, 1.5- 5 cm uzunluğundadır. Kitle halinde yapılacak bitlendirmelerde kullanılır. Yaprakları almaçlı dizilmiş gümüşi ve etsi özelliktedir. Yumurta şeklinde ya da üçgenimsi yumurta şeklindedir. Çiçekleri erkek, dişi ya da biseksüel çiçekler halindedir. Erkek çiçekler sürgün ve dalların uç kısımlarında, yeşil çiçekler ise alt kısımlarında bulunur. Çiçeklenme haziran ayından eylül ayına kadar olur. Tohumları aralık ayında olgunlaşır. Tohumları siyahtır. Yangına karşı dayanıklıdır. Makaslanmış ya da doğal hali ile gelişen çitlerin oluşturulmasında kullanılır. Bitkilerin aralarındaki mesafe 1.2-1.8 m olmalıdır. Kuraklığa, tuzluğa ve alkali topraklara çok iyi uyum sağlamıştır. Tuzlanmış, killi, balçıklı toprakların bitkilendirilmesinde kullanılabilir. Sıcak ve soğuk varyasyonlarına dayanıklıdır. 150-500 mm yağış alan alanlarda gayet iyi gelişir. Dik yamaçlarda sığ ve fakir topraklar ile jipsli topraklarda iyi gelişim gösterir.

Ülkemizde doğal yayılış gösterir. Boyu 30-50 cm kökleri sayesinde toprak üzerinde yayılış gösterir. Çiçekleri 4-5 cm genişliğinde altın sarısı rengindedir. Haziran ve ağustos aylarında çiçek açar. Çok önemli bir yer örtücüdür. Şevlerde ve setlerde çok iyi gelişir. Güneşli ve gölgeli alanlarda kuru kumlu topraklar üzerinde iyi gelişim gösterir. Hypericum moserianum’a göre daha dayanıklıdır. Hava kirliliğine karşı dayanıklı bir bitkidir.

Ana tür Japonya ve Kore’de doğal olarak yetişir. Boyu ve genişliği 2 m’dir. Her dem yeşil çalıdır. Dalları kalın yeşil ve tüysüzdür. Yaprakları derimsi ve karşılıklıdır. Eliptik yumurta şekli ile yumurtamsı mızrak şeklinde değişen yaprak formuna sahiptir. Yaprakları üzerinde farklı büyüklük ve sıklıkta sarı lekeler vardır. Yaprak 8-20 cm uzunluğunda ucu sivridir. Çok belirgin olamayacak şekilde kaba testere dişlidir. Alt ve üst yüzü parlak yeşildir. Çiçekleri çok fazla dikkat çekmez. Bir cinsli iki evciklidir. Meyveleri 1-1.5 cm uzunluğundadır. Eliptik formlu kırmızı genellikle de kurullar şeklindedir. Serin iç mekânlar, merdiven boşlukları ve koridorlar için dekorasyon olarak çok uygundur. Uzun ömürlü olması nedeniyle dış mekânlarda aranılan bir türdür.

Kışın yaprağını döker. Bordo morumsu yaprakları ile dikkat çeken bir türdür. İlkbaharda yapraklardan önce çiçeklenir. Çiçekleri 2-2,5 cm. çapında pembe ve beyaz renklidir. Yapraklar 4-6 cm. uzunluğu da ve yumurta şeklindedir. Yaprakların kenarları küt dişlidir. 2-3 cm. Uzunluğunda olan meyveleri küre şeklinde kırmızı renkli ve hafif buğuludur.

Avrupa ve Kuzeybatı Avrupa’da doğal olarak yetişir. Orta Avrupa’da daha çok Kuzey Almanya’nın tepelik kesimlerinde ve Alp dağlarının eteklerinde görülür. Boyu 3-6 m, tepe tacı genişliği 3- 5m’dir. Kayın ve kayın ladin ormanlarının alt tabakasını oluşturur. Çok ender olarak meşe gürgen ve meşe huş ormanlarında da görülür. Yetişme ortamları olarak orta derecede kuru veya nemli besin maddesi bakımından zengin orta derecede asit veya asidik çoğunlukla kumlu veya taşlı balçıklı humuslu ya da ham humuslu topraklarda yetişir. Farklı büyüme şekilleri gösterir. Yaprakları her dem yeşil almaçlı dizelmiş. Yumurta şeklinde veya mızrak gibi 3-8 cm uzunluğundadır. Kaba deri gibi yaprakların kenarları düzensiz dalgalı dikenli üst yüzü deri gibi parlak koyu yeşil alt yüzü açık yeşil renklidir. Yapraklar ağaç üzerinde 1 ile 3 yıl kalır. Yaşlı bitkilerin yaprakları daha az dikenlidir. Bazen tam kenarlıda olabilir. İki evciklidir. Küçük beyaz çiçekleri 4 taç yaprağına sahiptir. 4 anteri ise sterildir. Erkek çiçeklerin yumurtası ve taç yaprağı yoktur. Mayıs ve haziran ayında çiçek açar. Parlak kırmızı meyveleri çok bol sayıdadır. Kış aylarında bitki üzerinde kalır. Çok çekicidir ancak zehirlidir. Kök sistemi etsidir. Kalın ana kökler derin ince kılcal kökler ise toprağın üst kısmını kaplar. Orman topraklarında kökleri sayesinde yayılış gösterir. Az gölgeli veya gölgeli yerlerden atmosfer nemliliğinin yüksek olduğu güneşli ve rüzgârlardan korunmalı yerlerde gayet iyi gelişir. Besin maddesi bakımından çok fakir olmayan toprakları tercih eder. Özellikle kuru nemli asidik bakımından zengin asidik nötr topraklarda iyi gelişir. Aynı şekilde çok az derecede alkali topraklarda kısmen gölgeli yerlerde kuru yetişme ortamlarında bile gelişimi mümkündür. Genç yaşlarda don zararlarına karşı çok hassastır. Gölge ya da yarı gölge bitkisidir. Radikal budamalardan sonra kendini kolaylıkla yeniler. Endüstriyel bölgelerde gaz zararlarına ve asit ihtiva eden dumanlara karşı çok dayanıklıdır. 300 yaşına kadar erişebilir. Gövde çapı 50 cm olabilir. Meyveleri zehirlidir. Dikkat edilmesi gerekir. Ilex aquifolium ‘Pyramidalis’ Daha hızlı yetişen boylu her dem yeşil boylu bir çalı veya kısa boylu ağaçtır. Boyu 6 m’dir. Konik bir büyüme şekline sahiptir. Koyu yeşil, dikenli, dar yumurta biçimindeki yaprakları ile dikkat çeker. Çiçekleri küçük ve beyazdır. Tozlaşma meydana gelmişse çok sayıda parlak sarı üzümsü meyveleri görülür. Güneşli yerlerde gayet iyi yetişir. Drenajı iyi olan nemli topraklarda kumlu killi, kireçli ve balçıklı özelliklere sahip yetişme ortamlarında iyi yetişir. Çiçekli çitlerin ve yastıkların en gözde bitkilerindedir. İnformal düzenlenmiş bahçelerde canlı çit veya perde olarak kullanılabilir. En önemli özelliği sarı meyvelerinin olmasıdır.

Her dem yeşildir. Sarı renkli sert ve sık yapraklı dik gövdelidir. 10 cm. Uzunluğunda bıçak gibi keskin yaprakları vardır. Gölgede yetişebilir. Uzayan ve kümeleşen kök sistemiyle yayılırlar. Yeterli nem olduğu sürece her tür toprakta yetişebilir. Kuraklıkta bitkinin yaprakları kurur.

Güney ve Güneydoğu Avrupa ile Batı Asya’da dolayısıyla, ülkemizde doğal olarak yetişir. Boyu6-10 m, tepe tacı genişliği 5-6 m olan, başlangıçta konik, seyrek dallı, 10-15 yıl sonra geniş tepe taçlı, yuvarlak formlu, dalları aşağı doğru sarkan, boylu bir çalı veya kısa boylu bir ağaçtır. Orta derecede hızlı veya yavaş büyür. İlk yıllarda 30-50 cm, daha sonraki yıllarda sadece 15-20 cm boylanma yapar. Yaprakları yazın yeşil, almaçlı dizilmiş, daire ya da geniş oval biçimli ve 3-6 cm büyüklüğündedir. Yaprakların üst yüzü açık yeşil, alt yüzü gri yeşil, kenarları dişlidir. Çiçekleri 1.5 cm genişliğindedir. 6-10 çiçekten oluşan çiçek kurullarında yer alır. Beyaz renkli çiçekleri hoş kokuludur. Meyveleri bezelyeyi andırır, siyah renkte 5-6 mm çapındadır. Kurutulan meyveleri baharat olarak kullanılır. Yürek şeklinde bir kök sistemi oluşturmuştur; kanaatkâr bir türdür. Güneşli yerlerde iyi yetişir. Sıcağa ve donlara karşı dayanıklıdır. Kent içi hava kirliliğine tolerans gösterir. Rüzgâra karşıda dirençlidir. Kireç ihtiva eden, kuru ve taze topraklarda gayet iyi gelişir. Kurakçıl, öncü bir türdür. Kentlerin ve endüstri bölgelerinin kirli havasına karşı uyum sağlamıştır. İyi bir toprak koruyucudur. Kuru, taşlı, sığ, kumlu ve kireçli topraklarda yapılacak bitkilendirme çalışmalarında ve rüzgâr perdelerinde kullanılır. Çit elemanı olarak da değerlidir.

Çin’de doğal olarak yetişir. Boyu 4.5-9 m arasında değişir. Gövde çapı 5 cm’ye kadar ulaşabilir. Grup oluşturur. Saksılarda veya yetişme ortamının kötü olduğu yerlerde büyüdüğünde interloplar şişer. İyi yetişme ortamında çok boylu olabilir. Bu nedenle dev bambular grubuna girmektedir. Doğu ülkelerinde besin kaynağı, giyim, inşaat, mobilya ve benzer pek çok çeşitli yerlerde kullanılan bir materyal özelliğine sahiptir. Yaşlı bambuların, erken ilkbaharda, dipten kesilmeleri gerekir. Ilıman iklimleri tercih eder.

Japonya, Kore ve Sahalin adasında doğal olarak yetişir. Boyu 6-10 m, tepe tacı genişliği 5-8 m olan, kısa boylu bir ağaçtır. İngiltere’de çok uygun toprak şartlarında 20 yaşındaki bir bitki 7.5 m boya ve 9 m tepe tacı genişliğine ulaşmıştır. Gövde kabuğu parlak kestane renginde, sürgünler kırmızı ve tüysüzdür. Boylu çalı ve kısa boylu ağaç şeklinde gelişen Prunus sargentii ana dalları yukarıya doğru yönelmiş, huni formunda açık, olgun çağlarda yanlara doğru yayılmış, çok gösterişli pituresk bir form oluşturur. Yazın yeşil yaprakları almaçlı dizilmiş, ters yumurta biçiminde, 10-12 cm uzunluğunda, 6 cm genişliğinde, yaprak kenarları dişlidir. Yeni süren yapraklar bronz renklidir. Yaz aylarında yeşil bir renk alır. Sonbahar renklenmesi turuncu ile kan kırmızısı arasında değişmektedir. Renklenme eylül sonu ile ekim başında başlar. Çiçekleri pembe renkli, tek tek çiçeklerin genişliği 4 cm, 2-4 tanesi bir araya gelerek çiçek kurulları oluşturur.Çiçeklenme nisan ayında görülür. Meyveler yumurta biçiminde, 1 cm çapında, parlak erguvani siyahımsı sulu meyvelerin az miktarda acımsı bir tadı vardır. Güneşli ve rüzgârdan korunmuş olan ortamlarda yetişir. Nemli, besin maddesi bakımından zengin, kumlu, balçıklı nötr ve alkali topraklarda gayet iyi gelişir. Genel olarak kanaatkâr bir türdür. İşlenmiş tüm bahçe topraklarına tolerans gösterir. Donlara karşı çok toleranslı olması nedeniyle dikkat çeker. Kent iklimine dayanıklılık gösterir. Peyzaj düzenlemelerinde oldukça sık kullanılır ancak bir melezi olan Prunus ‘Accolade’ daha fazla tercih edilir.

Japonya’da doğal olarak yetişir. Boyu 2-3 m, genişliği 1-2 m’dir Geniş ve yayılıcı formda gelişen her dem yeşil bir türdür. Koyu yeşil yaprakları 2-3 cm uzunluğunda ve ovaldir. Eylül ve kasım aylarında görülen meyveleri siyah renktedir. Güneşli ve yarı gölgeli alanlarda yetişir. Gölge alanları daha çok tercih eder. Kuraklığa, fazla sıcaklığa ve kışın rüzgâra dayanıklı değildir. Dona ve hava kirliliğine karşı dayanıklıdır. İyi drenajlı, nemli ve hafif asitli topraklarda yetişir. Topiary sanatında ve çitlerin oluşturulmasında kullanılmaktadır. Soliter olarak ve grup bitkilendirmelerinde kullanılır.

Kışın yapraklarını döker. 6 cm. Çapında katmerli koyu pembe çiçekleri vardır. Mevsimin ortalarında açar. İlkbaharda güzel çiçeklenmesi için kışın kuvvetli bir soğuk yemesi gerekir. Dar sütunlu genç yapraklar hafif sarıdır. Yazın yeşile, sonbaharda sarı ve kırmızıya dönerler. Küçük meyveleri vardır.

Güney Asya’da Arap yarımadasında, Kuzeydoğu Afrika’da, Afrika göller bölgesinde, Çin’de doğal olarak yetişir. Boyu 2 m’dir.Yazın yeşil sarılıcı bir bitkidir. Yaprakları karşılıklı 10-12 cm uzunluğunda ve 5-12 yaprakçıktan oluşan tek tüysü yapraktır. Yaprak eliptik yuvarlak ya da oval şekildedir. Çiçekleri beyaz renkli, uç kısımları genellikle dıştan pembe renklidir ve kokuludur. Brahteler spatula şeklindedir. Çanak yaprakları tüysüzdür ve 5 loplu yıldıza benzer. Loplar eliptik veya ters yumurta biçimindedir.Taç yaprakları boru şeklinde iki stamenin yer aldığı flamentler üzerinde oluşur. Sera içinde tutulacak olursa yıl boyu çiçek açar. Çiçek genişliği 2-2.5 cm’dir. Çok güçlü kokuya sahiptir. Açık havada yetiştirildiğinde yaz boyu çiçek açar. Özellikle çiçek kokusundan dolayı çok önemlidir. İyi bir şekilde yetiştirilmeleri için normal bahçe toprağına, sıcak ve güneşli yerlere ihtiyacı vardır. Kış aylarında sıcaklık 0°C’nin altına düştüğünde bakım yapılması gerekir. Saksıda yetiştirilmesi mümkündür. Saksıda yetiştirildiğinde sık gübreleme ve sulama yapılması gerekir.

Shopping Cart